vrijdag 1 mei 2009

Ruimte van het vieren


Nou, ik zal het weten dat ik een opleiding volg aan een (rooms)katholieke instelling. De 'ruimte van het vieren' is het thema dat op een bevlogen manier wordt aangesneden (en opgediend) door Ad de Keyzer.
Ik word meegenomen in een omvorming van termen: 'Kerkdienst' heet nu 'viering', 'avondmaal' wordt 'eucharistie'. Dat is allemaal nog redelijk vertrouwd. Maar dat ik over kerkgangers leer spreken in termen als 'volk van God' dat is wel even wennen. En dat ik de functie van riten leer verstaan en nadenk over de rituele aspecten van de liturgie ook. Laat staan als er woorden vallen als 'participatio actuosa'. Dan kan ik niet anders dan me overleveren aan het ware kerklatijn.

Als rechtegaard protestant ben ik gewend om de liturgie in termen van functionaliteit te begrijpen. Waar dienst het voor? Wat betekent het? Elk gebaar of ritueel moet een duidelijke functie hebben. En anders legt de dominee het wel uit. Het liefst met veel woorden.
Er moet vooral niets geheimzinnigs aan de vormgeving van de eredienst zijn. Het gevaar is dat een kerkdienst plat en rationeel wordt. Het stijgt niet uit boven dat wat we zelf kunnen bedenken.

Met andere woorden: het mystagogisch element komt niet in beeld.
Met mystagogisch bedoel ik: dat wat ons invoert in het Geheim, het mysterie van het geloof.
Liturgie, het werk van het 'volk' is meer dan bijbeluitleg en het zingen van een lied. De liturgie zoals deze door de eeuwen heen ontstaan is, geeft een mystieke weg aan. Een weg waarlangs mensen tot God komen en God tot mensen nadert.
Het gaat in mystagogie om perspectiefverschuiving. Dat we niet alleen weten wat wij doen in de kerk, maar ook enigszins gaan aanvoelen wat God doet in de kerk.
Tot mijn vreugde herken ik in de uitgangspunten van het Dienstboek eenzelfde uitgangspunt: “Het is God zelf die zijn naam doet gedenken.”
He, dat is in ieder geval een verbinding tussen wat ik gewend ben en wat ik op het Titus Brandsmainstituut leer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten