tag:blogger.com,1999:blog-35981881708223459452024-02-19T14:05:21.828+01:00Geestelijke begeleidingWeblog bij een studieverlofMartin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.comBlogger58125tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-14927893812807107502012-09-10T23:20:00.001+02:002012-09-10T23:20:23.831+02:00AfrondingHet eind van de opleiding en daarmee van dit blog is in zicht. Afgelopen week heb ik mijn eindwerkstuk 'Labyrint lopen. Geestelijke begeleiding met jongeren' naar de drukker gebracht. <div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNen3mD9qp4gdsmSHLAqBiwj8s9DW5SqISMJ-6D9s8B_VJf0lXe547EtX72ATdOeELQiswHWDJCdQS3-QoE041R0U-C7UVmmvXgGs1MPy-FAB9I2Py-9PunY9pXLKqUorFbbfZFhI6gzxV/s1600/labyrint+lopen+klein.JPG" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="320" width="303" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNen3mD9qp4gdsmSHLAqBiwj8s9DW5SqISMJ-6D9s8B_VJf0lXe547EtX72ATdOeELQiswHWDJCdQS3-QoE041R0U-C7UVmmvXgGs1MPy-FAB9I2Py-9PunY9pXLKqUorFbbfZFhI6gzxV/s320/labyrint+lopen+klein.JPG" /></a></div><br />
De eerste exemplaren hebben hun weg naar de lezers gevonden. Spannend: hoe zal hun reactie zijn? <br />
<br />
De diplomering zal zijn op vrijdag 5 oktober. Ik heb deze afronding van anderen al een paar keer meegemaakt. Het is een mooi gebeuren, waarbij iedereen een korte presentatie houdt van zijn werkstuk. Vervolgens is er een liturgisch moment waarbij je 'bevestigd' wordt als geestelijk begeleider en een zegen ontvangt. Dit gaat gepaard met het ontsteken van een kaars. <br />
<br />
Ik aarzel nog of ik me in het register van de beroepsvereniging op laat nemen. Tot nu toe zie ik geestelijke begeleiding vooral als (onder)deel van mijn praktijk als gemeentepredikant. En niet als los daarvan. <br />
<br />
Wat me de komende tijd voor ogen staat is het model van geestelijke begeleiding toe te passen binnen jeugdwerk. Ik droom daarbij vooral van missionair jongerenwerk. Jongeren zijn in veel opzichten de voorgangers, voorlopers en de kerk kan veel leren van het contact met hen. In mijn eindwerkstuk gebruik ik de metafoor van het labyrint als model voor geestelijke begeleiding met jongeren: een weg met kronkels naar het midden, geen doolhof, met vragen en confrontaties vanuit een christelijke visie, zonder dwingelandij of vooringenomenheid. Eerlijke ontmoeting, uitdagend, vragenderwijs. Het labyrint als ruimte van zoeken en vinden, vinden en opnieuw gaan zoeken. <br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkIwTZgy3WgfCmnvQBI0VrySDlVp5hequ3h0Du5O_9xa5cf0y0BOLBvthWnt1PcSIj6X2E0Kg56Xj7gB0Mc3AbakJELUTVwk-D9qqvCEchxZDl-46N2u7xSmFHlP7TSrIkWTH1FZ1bc9-p/s1600/labyrint+jongeren.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="199" width="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkIwTZgy3WgfCmnvQBI0VrySDlVp5hequ3h0Du5O_9xa5cf0y0BOLBvthWnt1PcSIj6X2E0Kg56Xj7gB0Mc3AbakJELUTVwk-D9qqvCEchxZDl-46N2u7xSmFHlP7TSrIkWTH1FZ1bc9-p/s320/labyrint+jongeren.jpg" /></a></div><br />
Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-46671706338125678892012-07-26T23:07:00.002+02:002012-07-26T23:15:41.655+02:00Zien van God<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0UBcnjRhkzuBpFC_LAtN5HZM0kzNsK8FqmuymQqnnPR1_BkYtaBf4GNld3pDJF0UYN0n-1toVAs0yYw8-1Y6Q-SxueGsKKpOkV7VgoGKSoGPViG4dyPFM_daHexeN6ifZxpGEoFL7ipXb/s1600/tentamen.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="204" width="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0UBcnjRhkzuBpFC_LAtN5HZM0kzNsK8FqmuymQqnnPR1_BkYtaBf4GNld3pDJF0UYN0n-1toVAs0yYw8-1Y6Q-SxueGsKKpOkV7VgoGKSoGPViG4dyPFM_daHexeN6ifZxpGEoFL7ipXb/s320/tentamen.jpg" /></a></div>Vandaag heb ik mijn laatste tentamen voor de opleiding opgestuurd. Het woord 'tentamen' wekt wellicht een verkeerde indruk van meerkeuzevragen. Bij elke van de acht blokken dat de opleiding telt en dat bestaat uit twee delen, namelijk (mystieke) tekstlezing en thematiek, wordt je gevraagd een slotopdracht te maken. Dus 16 in totaal. Deze slotopdrachten bestaat uit -vaak minitieuze- deelopdrachten bij te lezen teksten die je elke week maakt naar aanleiding van de gelezen stof, het college en interactieve vragen op het forum. De slotopdracht behelst dan meestal het hernemen van het geheel aan de hand van een gerichte vraagstelling. De bedoeling is dat je dit verwerkt in de vorm van een opstel of essay van gemiddeld ongeveer 4 tot 10 pagina's. <br />
Dit laatste blok ging over een mooi thema 'eenzaamheid en gemeenschap' door een zeer inspirerend docent, Inigo Bocken. I koos ervoor om me met name te verdiepen in Nikolaus Cusanus, een buitengewoon boeiende theoloog en persoon. <br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJS-fKt6t6AhrR6_hff_6jruc67QZ03hudBdWsbIqNt2_YAy-klXKi82cV5odE-vo0zUxoh8chN3vdQ2rx-WBfVahzQc87wth4QL8ZcAVUKNknZWN83rP2GkmsImDtwLYseJ3GlBAGO7GD/s1600/Cusanus1015.gif" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="320" width="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJS-fKt6t6AhrR6_hff_6jruc67QZ03hudBdWsbIqNt2_YAy-klXKi82cV5odE-vo0zUxoh8chN3vdQ2rx-WBfVahzQc87wth4QL8ZcAVUKNknZWN83rP2GkmsImDtwLYseJ3GlBAGO7GD/s320/Cusanus1015.gif" /></a></div><br />
Nikolaus Cusanus (Kues a/d Moezel 1401 - Todi 1464) leefde in een tijd van grote overgangen en spanningen. De Turken stonden voor de poorten van Constantinopel, de tweede stad van het christelijke rijk. Er dreigde een schisma tussen de paus en de aanhangers van het conciliarisme. Cusanus pleit in zijn functie als diplomaat in dienst van de paus in deze spanningen voor religieuze tolerantie. Zo reist hij naar Constantinopel voor hereniging tussen de Oosterse en Westerse kerk. 'Waarheid' is voor hem geen boven de werkelijkheid zwevend begrip maar een zaak van de individuele, concreet handelende mens. <br />
Cusanus' uitgangspunt en de ervaring die hij als rondreizend diplomaat heeft opgedaan, is dat iedereen de werkelijkheid op zijn eigen manier begrijpt al naar gelang zijn eigen omstandigheden. “God is voor de jongeling een jongeling, voor de grijsaard een grijsaard, voor de leeuw een leeuw en voor het rund een rund” , zo zegt hij in De visione Dei. <br />
[Cusanus citeer hier Xenophones. De Griekse filosoof gebruikte deze uitdrukking om godsdienst belachelijk te maken. Cusanus echter om aan te geven dat ieders zienswijze een soort oneindigheid kent. We komen er heus zelf wel achter dat God niet samen valt met het beeld dat wij van de Eeuwige maken. Dit crisismoment komt pas op in onze belevingswereld en in confrontatie met een andere zienswijze.] <br />
In dit boekje, geschreven voor de monniken van de Benedictijner abdij van Tegernsee, gebruikt Cusanus een meegestuurd houten paneeltje met een Christusgelaat (vera ikon) om de geestelijke weg naar het ‘zien van God’ te beschrijven. <br />
Zijn boekje is zowel een denkexperiment als een meditatieoefening. We moeten proberen God te zien in dit leven, maar dat kan alleen als we proberen te zien zoals God. <br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifvxJbLjYOnxl20djymIJCDbzbfIrihhMz2IFdixcPTuO0SqcEEqGGh0jMxjhqstvYAqkQfgc-WqUFpsG1o2V4duSTAWccrpC4fRqCKVElgBXr6DvurTp_HjU_J7gJ3DxFXWSsHW71RBJw/s1600/Christusikoon.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="313" width="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifvxJbLjYOnxl20djymIJCDbzbfIrihhMz2IFdixcPTuO0SqcEEqGGh0jMxjhqstvYAqkQfgc-WqUFpsG1o2V4duSTAWccrpC4fRqCKVElgBXr6DvurTp_HjU_J7gJ3DxFXWSsHW71RBJw/s320/Christusikoon.jpg" /></a></div>Hij adviseert de monniken in een halve cirkel rond de schildering welke aan de muur hangt te gaan staan. Je zult ervaren dat de Christusfiguur je altijd aankijkt, welke positie je ook inneemt. Onwillekeurig zul je denken: “dat portret is speciaal voor mij gemaakt, ik sta in het middelpunt”. Maar die indruk duurt tot het moment dat je ontdekt dat je medebroeder eenzelfde ervaring opdoet. Je staat helemaal niet in het centrum. Je bent maar een van de oneindig vele perspectieven. <br />
Opvallend is dat die overweging Cusanus niet tot een relativistisch standpunt brengt. Nee, hij benadrukt dat ook jouw manier van kijken werkelijk een perspectief is. Alleen door die positie in te nemen en door de confrontatie met de zienswijze van je medebroeder kom je tot de ontdekking dat je niet ziet wat je ziet. De werkelijkheid kan alleen worden begrepen in een proces van trial and error. Elk ontwerp van de werkelijkheid lijdt vroeg of laat schipbreuk. En dan begint het pas. In onderlinge dialoog ontdek je dat je kennis van en je liefde voor God toeneemt en dat 'de innigheid van de vreugde erdoor ontvlamd wordt'!<br />
Deze dialoog betekent echter niet dat de concrete verschillen opgeheven (moeten) worden. Ieder moet vanuit zijn eigen concrete levenssituatie de weg van de waarheid gaan: de navolging van Christus (hier is de geest van de Moderne Devotie zichtbaar). Iedere echte gemeenschap heeft een onzichtbaar midden dat in de gemeenschap zelf gestalte krijgt. <br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_nN10ietoaZzjFjaVg0VyP-9HOp4A_17Rty2lp0iB2_v4s13gfMNFbGzUZ94R7t1X2d2hmj5f15Zy9Icm7USIjdV6Rx6op5uzEkIAbeACpsc2UNVgpI4JgiOsJ5wm-3_hbVmMEO42-jRV/s1600/Collatio20110905-1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="240" width="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_nN10ietoaZzjFjaVg0VyP-9HOp4A_17Rty2lp0iB2_v4s13gfMNFbGzUZ94R7t1X2d2hmj5f15Zy9Icm7USIjdV6Rx6op5uzEkIAbeACpsc2UNVgpI4JgiOsJ5wm-3_hbVmMEO42-jRV/s320/Collatio20110905-1.JPG" /></a></div><br />
<b>Collatio als circle of trust</b><br />
Cusanus' grondprincipe dat de werkelijkheid bij ieder individu opnieuw begint, is een waardevol beginsel voor de dialoog tussen mensen. Dit besef opent niet zozeer de weg naar relativisme, maar biedt ruimte voor vrijheid en creativiteit. <br />
Toegepast op jeugdwerk in en vanuit de kerk: Net als ik nemen jongeren hun unieke plek in. Die positie is vergelijkbaar met de mijne en tegelijkertijd zo volstrekt anders dat ze elkaar lijken uit te sluiten. Tegelijkertijd vormen we een gemeenschap. Daarin is het nog zoeken naar overeenkomsten, naar taal waarbij we elkaar kunnen verstaan. <br />
Maar, zo maakt Cusanus duidelijk: niet alleen wij zien God. Er is ook het omgekeerde perspectief: dat God ons ziet. En dat is de meest fundamentele basis voor gemeenschap: God heeft ook nog wat te zeggen over ons leven. In onze ontmoeting zullen we dus ruimte maken voor God. Dat kan niet anders dan via mijn plek en mijn ervaring. <br />
Hoe is dat vorm te geven? Ik wil hier een verbinding leggen met het begrip ‘verheldering-comité’ dat onderwijsdeskundige Parker Palmer introduceert in zijn boek 'Leraar met hart en ziel'. De grondregel van de dialoog is dat je niet weet wat goed is voor die ander, maar de ander toestaat zijn eigen antwoorden te vinden, op zijn eigen niveau en in zijn eigen tempo.<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioRrnYOd-LYNLspQhhh77weAszFTw_m_fVL1yP-4yylEck5zlRnanMNXBxJ93d6N7dP2fzWQUcUDpITi0Xysjngkw7PmCD6jl517NEYHGmEs-bpQjMBXXn8duhp-hPLPImDjWFNv8Lvri9/s1600/parker-palmer.png" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="268" width="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioRrnYOd-LYNLspQhhh77weAszFTw_m_fVL1yP-4yylEck5zlRnanMNXBxJ93d6N7dP2fzWQUcUDpITi0Xysjngkw7PmCD6jl517NEYHGmEs-bpQjMBXXn8duhp-hPLPImDjWFNv8Lvri9/s320/parker-palmer.png" /></a></div><br />
Deze benadering van dialoog is ontwikkeld bij de Quakers, een kerkelijke gemeenschap waar Palmer zelf lid van is en die o.a. gekenmerkt wordt door het ontbreken van een geestelijk leider. De grondregels die ze hanteren voor hun sociale structuur kenmerken zich door twee paradoxale geloofsovertuigingen: elk lid van de gemeenschap heeft een ‘innerlijke leraar’, en ieder lid gaat in gesprek met de gemeenschap om die innerlijke leraar te horen spreken. <br />
<br />
De inbrenger nodigt vier of vijf mensen uit om zijn verhelderingscomité te vormen. Hij schrijft een korte notitie met daarin een duidelijke omschrijving van de aard van het probleem; ten tweede relevante achtergrondinformatie, zoals eerdere, vergelijkbare ervaringen; en ten derde informatie over hoe hij tegen het probleem aankijkt.<br />
Vervolgens komt het comité gedurende twee of drie uur onafgebroken bijeen. De leden van het comité zitten met de hoofdpersoon in een kring en richten hun volledige aandacht op die persoon en zijn of haar vraag. Volledige aandacht betekent dat de hoofdpersoon met zijn of haar probleem in het middelpunt staat en dat je als lid van het comité niet probeert om jezelf daar te plaatsen. Hierbij geldt als strikte grondregel: de leden mogen slechts eerlijke en open vragen, welke niet het standpunt van de vragensteller weergeven maar helpen de hoofdpersoon helpen om zijn innerlijke wijsheid te ontdekken. De hoofdpersoon beantwoordt de vragen hardop maar heeft altijd het recht om de vraag te laten passeren. Door ruime stiltes te laten vallen tussen een antwoord en de volgende vraag, zorgt de groep ervoor dat het proces respectvol en vriendelijk verloopt. <br />
Deze ‘circles of trust’ zie ik in aangepaste vorm functioneren in groepswerk met jongeren in de kerk. Hierbij kun je een aantal stappen onderscheiden:<br />
1. Ritueel: Stilte, lied, ontsteken van een kaars; bedoeling: ruimte voor God maken. <br />
2. Relatie: Korte ronde waarin ieder in een paar minuten iets zegt over hoe het hem vergaat; er wordt geluisterd zonder onderbreking of commentaar. Er is een korte stilte tussen de bijdragen van de deelnemers. De stilte en het aandachtig luisteren helpen de deelnemers zichzelf beter te verstaan en vanuit een diepere achtergrond te spreken. Het delen is verder behulpzaam bij het loslaten van vreugde en angsten en zich te richten op openheid naar God en de anderen.)<br />
3. Aandacht geven aan God door middel van gebed, Lectio Divina of meditatieoefening. <br />
4. Delen: elke deelnemer deelt wat hem opviel tijdens het gebed. Bijvoorbeeld aan de hand van de vraag: “Ik wil je uitnodigen te delen wat bij je opkwam tijdens het gebed, of andere gedachten of in-zichten te delen”. Elke deelnemer krijgt de gelegenheid voor een inbreng zonder onderbrekingen of commentaar. Het is een moment van luisteren naar de manier waarop God door de groep spreekt. <br />
5. Afsluitend gebed.<br />
Door een dergelijke dialoog in te bedden in een min of meer liturgische setting, laat je zien dat geloofsgemeenschap meer is dan interessegemeenschap; mensen worden elkaars helper-in-eenzaamheid, zoals bijvoorbeeld ook in vriendschap het geval kan zijn. Het geestelijke moment is een ruimte van mogelijkheden van leven, waarin je ook dingen in elkaar kunt ontdekken die je tevoren niet wist of vermoedde. Intiem en vreemd tegelijk. Bovendien wordt in deze vorm duidelijk dat niet zozeer het individu maar God het middelpunt vormt. <br />
<br />
<b>Tot slot</b><br />
Cusanus veronderstelt dat de ontwikkeling van mensen niet lineair verloopt maar spi-raalsgewijs, met vallen en opstaan. Je begint bij je eigen ervaring als uitgangspunt. Maar een ander heeft een ervaring die maakt dat ik uit mijn eigen middelpunt wordt getrokken. Deze ‘eenzaamheid’ wordt dus opgeroepen door de gemeenschap. Maar die ervaring heb ik nodig om tot nieuw verstaan te komen. Cusanus stimuleert mij om gemeenschap en dialoog niet op te vatten als een uitsluiten van de eigenheid. Dat biedt mij en jongeren de gelegenheid volop ruimte te geven onze beelden, opvattingen van en ervaringen met God te hebben en te delen. En om die beelden niet te bekritiseren. Het loslaten van beelden is namelijk nooit absoluut; het creëert een ruimte in het beeld zelf dat mij doet ontdekken waarin ik nog beter kan zien wat ik zie. Dat God niet samenvalt met het beeld dat ik aanvankelijk van de Eeuwige maakte, maakt dat het beeld begint te leven. <br />
Een jongere kan zich alleen God maar als een jongere voorstellen. En juist door te erkennen dat het alleen zo kan, ontdekken we de beweging die op ons af komt en van God komt. God slaat ons aanvankelijk schijnbaar alle beelden en woorden uit handen. Dat we onze beperkte en gebrekkige beelden toch een plaats kunnen of moeten geven, maar ook mogen geven in onze geloofsweg, dat is de weg om zelf iemand te worden. Gemeenschap en eenzaamheid zijn daarbij de polen waarlangs, spiraalsgewijs, ook jongeren tot ontwikkeling en meer inzicht komen. <br />
“Wees jezelf, dan zal ik de jouwe zijn”, legt Cusanus God in de mond. We moeten proberen ons eigen perspectief te begrijpen. Pas dan laten we ons ook echt raken door de a/Ander, dan wordt Gods liefde echt werkzaam in ons. Niet alleen als ons perspectief maar als het toneel waarop wij het leven met God leven. Pas doordat jongeren helemaal zichzelf kunnen zijn, leren ze in de ontmoeting God kennen als de Eeuwige wiens ogen nooit van hen af zijn. <br />
<br />Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-57265609962666426672012-06-22T10:55:00.002+02:002012-06-22T10:55:23.895+02:00Jeugdwerk en presentie<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFt54kdfhOYAw3NRv24pbBL3QkFBDSP-jcVcBja5NHuLp4BjSBD8f1VdNvBRYv1DdJPOaPqrS3GsoLmE6qKhtyYnh12-yXRW3E81mrV8k1NNyvy36J_1to_G-WDjvyDXIczaigzGEcdJrg/s1600/geloven+3.0.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="215" width="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFt54kdfhOYAw3NRv24pbBL3QkFBDSP-jcVcBja5NHuLp4BjSBD8f1VdNvBRYv1DdJPOaPqrS3GsoLmE6qKhtyYnh12-yXRW3E81mrV8k1NNyvy36J_1to_G-WDjvyDXIczaigzGEcdJrg/s320/geloven+3.0.jpg" /></a><br />
Voor mijn eindwerkstuk onderzoek ik de mogelijkheden van geestelijke begeleiding met jongeren. <br />
Je kunt dan niet om de ontwikkelingen in het kerkelijk jeugdwerk heen. Daarin is de laatste jaren veel veranderd. Er worden niet zomaar nieuwe accenten gelegd. Kerkelijk jeugdwerk ontwikkelt zich van 1.0, naar 2.0 en zelfs naar 3.0 (Sabine van der Heijden). Je kunt spreken van een paradigmawisseling. Attractioneel jeugdwerk (de activiteiten of programma’s staan centraal) maakt plaats voor relationeel jeugdwerk (het draait om relaties). <br />
Maar ook deze relaties konden nog gezien worden als middel tot een ander doel dan contact onderhouden met jongeren. <br />
In zijn boek Revisiting Relational Youth Ministry stelt Andrew Root (nogal uitdagend) dat jeugdwerkers in feite onder valse voorwendselen relaties aan gingen met jongeren. Het doel was namelijk niet de relaties op zichzelf en de jongeren als zichzelf, maar het ging uiteindelijk om evangeliseren, discipelschap of nieuwe leden van de kerk te winnen. De kerk of jeugdwerker bepaalde niet alleen de agenda maar gebruikte de relatie met jongeren ook om de punten op die agenda aan de orde te stellen. Terecht kwam daarop een tegenbeweging die in Amerikaanse literatuur over youth-ministry wel ‘incarnational’ genoemd wordt. <br />
Hier dient zich een spanning aan die ook in andere vormen van kerkelijke werk (pastoraat, diaconaat) herkenbaar is: in hoeverre kunnen we nog van christelijke presentie spreken als ons doel alleen is om relaties op te bouwen met jongeren zonder dat dit direct gerelateerd is aan de Bijbelse opdracht van evangelisatie en discipelschap? Is het ‘voldoende’ om enkel als doel te hebben aanwezig te zijn in de levens van jongeren en zo ons licht indirect te laten schijnen? Vervalt christelijke presentie niet tot seculier opbouwwerk? <br />
De vraag is of dat erg is. Terecht noemt De Jong-van Kampen ‘menswording’ als de eerste vrucht van inwijding in het christelijk geloof. <br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggzQhtLs2gkF-mpoy7KEqNW1HeGn1FERPjA04M7Q9GE-cCq4lJsOG0hvL758N59jdxiAYSF2GaYMRoxnzNm_2JfmuMItOlK_CPNAA0kujSZbZ-4GAxFOV6FfEj3Snlk_XyfQWwElabOLzL/s1600/tibhirine.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="320" width="195" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggzQhtLs2gkF-mpoy7KEqNW1HeGn1FERPjA04M7Q9GE-cCq4lJsOG0hvL758N59jdxiAYSF2GaYMRoxnzNm_2JfmuMItOlK_CPNAA0kujSZbZ-4GAxFOV6FfEj3Snlk_XyfQWwElabOLzL/s320/tibhirine.jpg" /></a><br />
Een film die christelijke presentie-zonder-bijbedoeling-en-verborgen-agenda op een bijzondere en indringende manier aan de orde stelt, is de Franse film Des hommes et des dieux. <br />
Aardig is in dit verband dat de film opent met een prachtig gesprek tussen een jonge vrouw die uitgehuwelijkt wordt en een oudere monnik. <br />
In de context van een kleine christelijke gemeenschap in een (in dit geval) islamitische omgeving is de kracht van hun presentie respect voor en dienstbaarheid aan de mensen met wie zij samenleven. De monniken tonen in hun bescheidenheid de kracht van het evangelie. Dat gaat niet zonder aanvechting, juist op momenten dat hun dienstbaarheid aan allen, zonder onderscheid, gevraagd wordt. Hoe ver ga ja, als je bedreigd wordt met wapens? Als de regering druk op je uit oefent om het land te verlaten? Als de lokale bevolking meer een beroep op je doet, zodat er teveel van je gevraagd wordt? Bijzonder is de manier waarop het leiderschap in deze kleine gemeenschap in beeld gebracht wordt. De abt is een leider die voorgaat en oplegt, maar ook de verscheidenheid laat groeien tot eenheid. <br />
<i>“Tenzij wij ervan overtuigd zijn dat de mens op deze wereld niet meer is dan een vreemdeling, <br />
en tenzij wij, monniken, verkondigen met Hem solidair te zijn, <br />
zijn wij als trappisten in de Magreb helemaal op onze plaats.<br />
We kunnen hier niet anders dan ons nederig gedragen en de levensomstandigheden van onze buren delen.<br />
Nee, onze moslimbroeders zijn geen hinderpaal voor onze roeping. <br />
Ze helpen ons juist onze roeping authentieker te beleven.”</i><br />
<br />
Uit: ‘De droom van Tibhirine. Monniken en moslims.<br />
De erfenis van de zeven vermoorde trappisten’, Ivo Dujardin, 2009.<br />
<br />
Een extreme situatie zoals in Algerije kan je helpen met nieuwe ogen naar je eigen situatie kijken. Kerk zijn heeft alles met presentie te maken. Het zoeken naar tekenen van presentie van God in het leven van mensen. De mensen die je ontmoet zijn geen hinderpaal, maar helpen je je roeping scherper in beeld te krijgen. Jongeren helpen mij, helpen de kerk om samen beter zicht te krijgen op hoe wij ons geloof in het hier en nu authentieker te beleven. <br />
De monniken van Tibhirine laten zien hoe een contemplatieve levensstijl alles te maken heeft met present zijn in de samenleving, tussen mensen.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-40892723074455155622012-06-15T12:16:00.001+02:002012-06-15T19:47:11.123+02:00Zin zoekers (1)<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguvTJMgpVSyWfHMz9cf-2PW1HHZqSfpXml-tXRwDJvEosHLRDkScYAWfZ45vtGRCEODpO3wO0Y8EjS_GHfamvJ2RiFj0rX-BFnFrqMO7XIitxNJo7UeeDE_5vXmx8BhEUp9pf9jQ9MePpt/s1600/geloof.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="195" width="164" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguvTJMgpVSyWfHMz9cf-2PW1HHZqSfpXml-tXRwDJvEosHLRDkScYAWfZ45vtGRCEODpO3wO0Y8EjS_GHfamvJ2RiFj0rX-BFnFrqMO7XIitxNJo7UeeDE_5vXmx8BhEUp9pf9jQ9MePpt/s320/geloof.jpg" /></a><br />
Voor mijn scriptie Geestelijke begeleiding en jongeren stuitte ik op de publicaties van Wiel Smeets. Die hebben mij reuze gestimuleerd bij mijn studie. Waarom? Om twee redenen. <br />
Hij gaat expliciet in gesprek met jongeren die zichzelf niet gelovig noemen. <br />
En hij geeft wat mij betreft een goed voorbeeld van hoe geestelijke begeleiding toegepast kan worden (in dit geval in het studentenpastoraat). <br />
<br />
Eerst iets over die niet-gelovige jongeren. Het KASKI rapport (uit 2003), getiteld ‘Waar moeten ze het zoeken? Vindplaatsen van religie en zingeving bij jongvolwassenen’ liet zien dat de secularisatie nog altijd doorzet. Van de dertigers noemde de helft zich onkerkelijk, van de twintigers al twee-derde. <br />
<br />
Dat betekent overigens niet dat jongeren niet in religie geïnteresseerd zijn. Hetzelfde onderzoek laat zien dat 44 procent van de twintigers in God gelooft. Op geheel eigen wijze, zo blijkt. En niet meer langs de lijnen van de georganiseerde godsdienstigheid. <br />
Bovendien is er de laatste jaren een kentering gekomen. Een studentenpastor vertelde me ooit dat hem was opgevallen dat de vroegere rancune tegen kerk verdwenen is. Ook wordt geloof niet meer als vreemd gezien. Het wordt weer interessant gevonden. <br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihGQypNp_zswdkTHk8Qkb-pb7fKZ1Iiq-XFeVmvpSy_szok3VbEq1E0OESxTlK3UymOFTLkbRMaOF_EfBvDhvisExMotwYvKOPGI4DOcPngruw2vhXSGXyD0WbYNAdr84kW1as5vVN6GCc/s1600/smeets.jpg" imageanchor="1" style="clear:right; float:right; margin-left:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="192" width="128" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihGQypNp_zswdkTHk8Qkb-pb7fKZ1Iiq-XFeVmvpSy_szok3VbEq1E0OESxTlK3UymOFTLkbRMaOF_EfBvDhvisExMotwYvKOPGI4DOcPngruw2vhXSGXyD0WbYNAdr84kW1as5vVN6GCc/s320/smeets.jpg" /></a><br />
Pastoraaltheoloog Wiel Smeets, die van 1990 tot 1999 studentenpastor was in Maastricht, was het ook al opgevallen in zijn ontmoetingen en gesprekken met studenten. Veel van hen noemden zich expliciet ‘ongodsdienstig’ maar bleken wel heel erg geïnteresseerd waren in activiteiten die de studentenkerk organiseerden. Met name kloosterweekenden en gespreksgroepen waarin christelijk-mystieke teksten gelezen werden, waren erg in trek. <br />
Smeets promoveerde in 2004 op ‘Tegenstrijdig ongeloof. Een verkenning van geloofsontwikkeling bij ‘ongodsdienstige’ studenten’. Zie <a href="www.wielsmeets.nl"><blockquote>www.wielsmeets.nl</blockquote></a><br />
Hij kon zin-zoekende studenten een handreiking bieden in hun existentiële zoektocht. <br />
Vaak worden deze zoekers denigrerend ‘relishoppers’ genoemd. Maar Smeets wil dergelijke negatieve kwalificaties (ook wel aangeduid met termen als 'religieus patchwork' of 'bricolage') niet gebruiken. Het wekt ten onrechte de indruk dat jonge mensen in hun existentiële behoeften voorzien door als een consument, lukraak en oppervlakkig een onsamenhangend zingevingssysteem bij elkaar te knutselen. <br />
Smeets noemt hen bij voorkeur ‘zinzoekers’. Ze zoeken zich, vaak op een kritische, diepgaande en min of meer systematische manier, een weg in hun verlangen naar houvast en zin, heelheid en verwondering over wat er meer is tussen hemel en aarde.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPsNT19oyr2cUiTwk3fDKhc2T1QP5d7CZVlh-6pbVSzJsCNoXXL8Re6hQ8OG7UvOfnhRnurqsq2RYUzGjrbaGtTNcNGF01WwBkQOGsl5hTHBty4LHF9jna5kY3x_KYO0xy07WpQUKBJe6s/s1600/tegenstrijdigongeloof_gr.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="320" width="229" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPsNT19oyr2cUiTwk3fDKhc2T1QP5d7CZVlh-6pbVSzJsCNoXXL8Re6hQ8OG7UvOfnhRnurqsq2RYUzGjrbaGtTNcNGF01WwBkQOGsl5hTHBty4LHF9jna5kY3x_KYO0xy07WpQUKBJe6s/s320/tegenstrijdigongeloof_gr.jpg" /></a><br />
Zijn promotor prof. Hein Blommestijn (ook mijn docent bij het TBI) reageerde verbaasd na het lezen van de gespreksverslagen van de ‘ongodsdienstige’ jongeren die met Smeets op kloosterweekend waren geweest. “Wat gek dat iemand die zegt niet in ‘God’ te geloven, wel last kan hebben van ‘God’?” <br />
De godsdienstpsycholoog Vergote constateerde ook al een dergelijk “merkwaardig misprijzen” van christelijk geloof door ongelovige jongeren. Waarom weerlegt de ongelovige niet simpelweg de in zijn ogen onjuiste meningen over de wereld en de mens? <br />
Het heeft kennelijk niet alleen met rationaliteit te maken. <br />
Tegenstrijdig ongeloof noemt Smeets deze ongerijmde combinaties van (on)geloofsuitsraken en geloofservaringen. Aan de ene kant zeggen dat je niet op zoek bent, maar daar wel graag over willen praten. Het gaat om een individuele ervaring, maar ze verlangen naar samen delen. <br />
Smeets toont in zijn proefschrift aan dat dit soort tegenstrijdigheden typerend is voor de zinzoekers die hij sprak. <br />
Zo ging hij op kloosterweekend met acht ‘ongodsdienstige’ studenten uit Tilburg. Ze lazen er o.a. een passage uit een mystieke tekst van Bernard van Clairvaux. In ‘de vier graden van liefde’ omschrijft hij hoe de liefde voor God zich in vier stadia ontwikkelt. <br />
Smeets vroeg zich af of deze mystieke tekst, die een individuele spirituele zoektocht beschrijft, de studenten een positiever beeld van het christendom zou kunnen geven. <br />
In de gesprekken die hij voerde bleef Smeets stuiten op tegenstrijdigheden. “Voor alle acht gold bijvoorbeeld dat ze bijbelverhalen mooi vinden, maar tegelijkertijd zo ongeloofwaardig. Hetzelfde gold voor de radicale keuze die de monniken hadden gemaakt om in het klooster te gaan: dat veroorzaakte een mengsel van bewondering en afkeer.” <br />
Die ‘ongelijktijdigheid’ herken ik overigens ook bij gelovigen. Gemeenteleden, jonger en ouder, kunnen soms ogenschijnlijk tegenstrijdige geloofs- en denkbeelden er op na houden.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-16601127691460828842012-06-08T11:40:00.003+02:002012-06-08T11:42:41.909+02:00Vogelen en geestelijke begeleiding 1<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfK1ISPiTzeODIanJIhGG-hDgvvtfQxkD20T8gl42ZtkXHy-Lpr3weXGcHahnKf_F790CaUxOicEif_nWSmt3zO5wVB1fSoLL0HioP7p9Q1TNZOtABsQfKwx4_m9hM1B9miBAcr8SnQHav/s1600/wat_weet_ik_van_de_vogel_plint_poezieposter_willem_hussem.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="320" width="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjfK1ISPiTzeODIanJIhGG-hDgvvtfQxkD20T8gl42ZtkXHy-Lpr3weXGcHahnKf_F790CaUxOicEif_nWSmt3zO5wVB1fSoLL0HioP7p9Q1TNZOtABsQfKwx4_m9hM1B9miBAcr8SnQHav/s320/wat_weet_ik_van_de_vogel_plint_poezieposter_willem_hussem.jpg" /></a><br />
Bij het afscheid van Gideon van Dam in januari jl. waren we bijeen in de prachtige Jacobikerk in Utrecht. Een prachtige ambiance waar muziek en goede woorden de bedding waren voor een mooi afscheid van mijn leermeester in de geestelijke begeleiding. <br />
Een klein voorval is vermeldenswaard. <br />
Een van de sprekers las het volgende gedicht: <br />
<br />
<i>voorzichtig <br />
heb ik de gevangen vogel<br />
<br />
uit de strik verlost<br />
<br />
ik laat hem vliegen<br />
hij geeft mij vleugels</i><br />
<br />
uit: 'Warmte vergt jaren groei', 2005.Willem Hussem<br />
<br />
Even later zag ik de vrije vogel vliegen, letterlijk: een koolmees had de kerk tot zijn huis gemaakt en vloog door de heilige ruimte als was het het paradijs. <br />
Geestelijke begeleiding en vogels hebben kennelijk alles met elkaar te maken. Dat vindt ook Eugene Peterson, Canadees theoloog, die mij veel leerde over de noodzakelijke aandacht voor geestelijke begeleiding als een van de drie peilers van het werk als predikant. Als hij schrijft over de term 'geestelijke begeleiding' zegt hij dat die benaming niet de enige is waarmee de manier van werken die hem voor ogen staat adequaat beschreven kan worden. Maar dat een naam geven essentieel is. Hij vergelijkt het met zijn ervaring met vogels kijken. <br />
<br />
"Mijn meest gedenkwaardige ervaring op dit gebied heeft alles te maken met het benoemen van vogels. Al van jongs af aan weet ik wat vogels zijn en een paar vogels heb ik altijd wel kunnen benoemen: roodborstje, kraai, spreeuw. De vogels waarvan ik de naam kende, zag ik ook. Ik was me er best van bewust dat er in de struiken, de bomen en de lucht nog meer vogels waren maar ik schonk er nooit aandacht aan. Toen werd ik vogel-kijker. Ik leerde hoe ik vogels kon observeren, en niet alleen hoe ik een glimp van ze moest opvangen. Binnen een paar weken zag ik een enorme variëteit aan vogels en signaleerde de enorme verschillen tussen deze vogels. Vol ontzag realiseerde ik me hoeveel meer er nog te leren viel, en hoe lang het nog zou duren, voordat ik er echt goed in zou worden, en betreurde mijn late start. Er was een nieuwe wereld voor me open gegaan: kleuren, geluiden, vliegpatronen. Toch was deze wereld er altijd al geweest. Hoe kwam het dan dat mijn ogen er nu voor open waren gegaan? Grotendeels door het naamgeven. Zonder een taxonomie, de wetenschap van het naamgeven, zou ik nooit de roodogige Vlaamse gaai, het winterkoninkje of de roodbonte specht hebben onderscheiden of onthouden."<br />
(Eugene Peterson, Dragende delen, Pastor zijn op authentieke wijze, 132-133]<br />
<br />
Het begint met kijken en met luisteren. Met onderscheiden. Dat kun je leren. Je weet aanvankelijk niet meer dan dat er sijsjes en drijfsijsjes zijn. Tot je het onderscheid ziet tussen een zanglijster en een grote lijster. En heb je al eens gezien hoe mooi en gevarieerd het slonzige verenkleed van een huismus is? <br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYOu3tB6oIRpebPVQABt48Ups_ZB6AEt7xiUqhZ9XcLYw4CYEK2CJ2D2w_6uLK9CDMYJF44zA1L9jeTSAh-wRHk0qUjo8t8r9NzZeZrihfJyzYZZJOYfhFXDJ3xou3EPxNcSnykxlFqCvO/s1600/huismus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left:1em; margin-right:1em"><img border="0" height="195" width="258" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYOu3tB6oIRpebPVQABt48Ups_ZB6AEt7xiUqhZ9XcLYw4CYEK2CJ2D2w_6uLK9CDMYJF44zA1L9jeTSAh-wRHk0qUjo8t8r9NzZeZrihfJyzYZZJOYfhFXDJ3xou3EPxNcSnykxlFqCvO/s320/huismus.jpg" /></a>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-40383819617615491132012-01-18T13:51:00.000+01:002012-01-18T13:51:41.759+01:00Mijn eigen ervaring met geestelijke begeleiding<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBqwmzhYOEwaMGsbWyLikuiqdz4So89hNNNcRQ7Z1Wt59JF4lIW-ApNPNNxV37qdJYi5Okw8-K6LcZHtYB1dWDDInTK8PA7gkg9mDZMRoIoCgVuK9ORrjoBDeJi65hO1Eq5AS6h2GpD6m6/s1600/deuropeenkier.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="225" width="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBqwmzhYOEwaMGsbWyLikuiqdz4So89hNNNcRQ7Z1Wt59JF4lIW-ApNPNNxV37qdJYi5Okw8-K6LcZHtYB1dWDDInTK8PA7gkg9mDZMRoIoCgVuK9ORrjoBDeJi65hO1Eq5AS6h2GpD6m6/s320/deuropeenkier.jpg" /></a></div><br />
Het schrijven van mijn afrondend werkstuk is ook een goed moment van evalueren. Wat en waar heeft het me gebracht? <br />
De opleiding aan de School voor Spiritualiteit van het Titus Brandsma-Instituut heeft me geholpen op een andere manier naar onszelf, naar God en de wereld te leren kijken. Minder naar mijzelf en vaardigheden, minder alleen naar de ander, en meer naar God. En vanuit God. En juist daardoor beter naar mezelf en naar de ander. <br />
Het richtpunt van mijn leven werd langzaam aan verlegd: minder vanuit mezelf of de ander en meer gaan kijken vanuit God naar mezelf, de wereld en de ander. Meer proberen te zien zoals God ziet. Naar zijn aanwezigheid en werkzaamheid. <br />
<br />
Dit verschuiven van het accent betekent niet dat ik er weer een nieuwe taak bij gekregen heb. Zoals mijn vroegere buurvrouw, zelf therapeute, zei toen ik haar uitlegde met welke opleiding in bezig was: “Maar dat doe je toch al lang?”<br />
Dat is waar en toch ervoer ik het als nieuw, of in ieder geval vernieuwend. <br />
Dat is niet vanzelf gegaan, het vraagt inoefening, aandacht en stilte. Gelukkig bood de opleiding drie jaar lang de tijd. En zit ik nu in reservetijd. <br />
<br />
Hoewel termen als ‘heilig luisteren’, ‘geestelijk’ en ‘soulfriend’ veelvuldig vallen, heeft de opleiding geen vromer mens van me gemaakt en ben ik er ook niet zweveriger van geworden. Integendeel. <br />
Ook heb ik ontdekt dat mystiek geen term is die het hogere geestelijke leven van de grote spirituele leiders aanduidt. <br />
Er is veel aandacht voor mystiek. Een tak van geloofssport waar ik niet veel mee kon. Natuurlijk, sommige teksten van Thomas Merton en Augustinus vond ik mooi. Maar soms ook te mooi om waar te zijn. <br />
Gaandeweg heb ik geleerd dat mystiek geen zelfstandig naamwoord is. Geen aparte tak van sport. Mystiek is een bijvoeglijk naamwoord. Wat de opleiding mij geleerd heeft, is vooral een nieuwe manier van kijken. Ik heb geen andere techniek van preken of pastoraat geleerd. Maar wel om dat met een mystieke bril op te doen. Het is alsof je met of zonder 3-d-bril naar een film kijkt. Je ziet hetzelfde, maar met 3-d zie je meer. Meer diepte, meer leven. <br />
In geestelijke begeleiding gaat eerst en vooral over het gewone leven. En met spiritualiteit wordt men geen ideaalbeeld bedoeld, maar geleefde geloofsbeleving. Het gewone, alledaagse leven waarin we onszelf en anderen tegenkomen. Waar vrijwel niets gaat zoals we zouden verwachten op grond van ons geloof en Gods beloften. <br />
Je kunt intens blij zijn met een bepaalde gebeurtenis of genezing, maar een tel later kan heel je zorgvuldig opgebouwde leven in elkaar storten als een kaartenhuis. <br />
Vanuit de scopus van de geestelijke begeleiding kun je ontdekken dat dit niet het einde van geloven behoeft te zijn. Zo’n nulpunt kan immers soms een keerpunt zijn. Een keerpunt waarin God ons tegemoet komt. Een keerpunt dat ons bewust kan maken van de essentie van het leven. <br />
<br />
Dat is geen nieuwe visie, maar een wijsheid die de woestijnmonniken al hebben geformuleerd. Zij wisten dat reflectie op de Schrift reflectie is op jezelf, en dat kennis van God leidt tot kennis van jezelf. Cassianus gaf al aan dat een mens slechts dan kennis van God verkrijgt wanneer hij van binnenuit Gods Woord leert verstaan en doen.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-4862723387451050082012-01-11T15:53:00.000+01:002012-01-11T15:53:36.711+01:00Leven delen<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPmKmICsOiQjEhed12pMx8akDEy7hhTY8A_axk2HBDNrAWMTFn9tqtu7Jaojl6YCxyKkvKs07yzUkZNFFfEaiCzn8uL9gwL6aO_y9YYy9d6bMgmirpQYinXB76fysI-UhtN8XyTCbqehyphenhyphenf/s1600/dijkstra+leven+delen.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="166" width="117" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPmKmICsOiQjEhed12pMx8akDEy7hhTY8A_axk2HBDNrAWMTFn9tqtu7Jaojl6YCxyKkvKs07yzUkZNFFfEaiCzn8uL9gwL6aO_y9YYy9d6bMgmirpQYinXB76fysI-UhtN8XyTCbqehyphenhyphenf/s320/dijkstra+leven+delen.jpg" /></a></div><br />
Wat staat mij voor ogen als ik denk aan geestelijke begeleiding met jongeren? <br />
Geen nieuwe methode, geen werkplan, geen organisatie. <br />
Het gaat me meer om 'zijn' dan om 'doen'. Zoals ik zelf in geestelijke begeleiding ervaren heb: iemand tegen wie je aan praat en dan zwijgt, reageert. Die me geen methode aanleert, maar me confronteert met hoe ik ben, wie ik ben. 'Let go, let God' was zo'n houding die ik door de gesprekken met mijn geestelijk begeleider kon inoefenen. <br />
<br />
Alhoewel zij het woord geestelijke begeleiding niet noemt, komt Nynke Dijkstra in haar brochure 'Leven delen - over het doorgeven van het Evangelie aan generaties die komen' dicht in de buurt van waar ik aan denk. <br />
Nynke levert een hartstochtelijk pleidooi aan de oudere leden van de kerk om te voorschijn te komen: laat (je leven) zien wat het geloof voor je betekent.<br />
<br />
Toen ik gisteren sprak met een gemeentelid over de mogelijkheid van geestelijke begeleiding in de kerk, kwamen we daar ook op uit. Dat de een zijn leven deelt met een ander en dat je daarin laat zien wie en wat God voor jou betekent. <br />
Dan gaat het om mensen die niet bang zijn om jongeren een kijkje te laten nemen in de keuken van hun leven en hun geloof. Die daar ook tijd en energie in willen steken....<br />
<br />
Een citaat dat me erg aanspreekt: <br />
"Jongeren hebben geen behoefte aan zelfverzekerde allesweters, ook niet aan mensen, die<br />
geloven zo langzamerhand in de bijkeuken hebben geïnstalleerd. Ze willen zien en horen<br />
dat mensen leven, leven met God en met elkaar. Dat je de echte vragen durft te stellen,<br />
dat je hun vragen durft toe te laten en niet raar vindt of dom of ongelovig."<br />
<br />
Dat veronderstelt dat je zelf ook nog lerend bent, nieuwsgierig, (onder)zoekend. <br />
<br />
Hoe blijf je leerling? Hoe houd je jezelf in beweging? Daar heb je in ieder geval anderen bij nodig. <br />
<br />
"Alleen zo, als je zelf leert, kun je jonge mensen voorleven wat het is om discipel te zijn en hen daarbij ook op weg te helpen. Jongeren leren wat het is om leerling te zijn, om leerling van Jezus te worden. 0m de Bijbel te lezen als een boek dat hen iets te zeggen heeft, om te bidden - als antwoord, als openen van je hart en leven voor de Allerhoogste.<br />
Wat fantastisch, als jongeren zulke ouderen ontmoeten!"Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-91856921429424104602012-01-04T21:44:00.004+01:002012-01-09T16:53:25.179+01:00Free running<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghAmt6BjlWW7U09mWfDiAF8EmViljEBoUSJFlT5weCn4JcghIHeDC8FYXuvttw2EhBF5LhbFIuN0taPwBYPqRzjWDkutB-uD_R7NYUV89gHqxfSv5r-sN6Ohjwp2w1rMnHPQSwAglZcnVa/s1600/freerunning1.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="225" width="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghAmt6BjlWW7U09mWfDiAF8EmViljEBoUSJFlT5weCn4JcghIHeDC8FYXuvttw2EhBF5LhbFIuN0taPwBYPqRzjWDkutB-uD_R7NYUV89gHqxfSv5r-sN6Ohjwp2w1rMnHPQSwAglZcnVa/s320/freerunning1.jpg" /></a></div>Wat heb ik met jongeren? Nu ik de vijftig gepasseerd ben, kan ik jaloers zijn op hun creativiteit, hun radicaliteit, hun lekker kunnen luieren. <br />
Verlang ik terug naar die tijd van mijn leven? <br />
Soms wel. Toch zou ik mijn jeugd niet over willen doen, terwijl ik toch geen last heb van vervelende herinneringen. Integendeel!<br />
Gisteren bezocht ik de voormalige synagoge in Essen. We waren toevallig in de buurt nadat we onze jongens hadden afgezet in skicentrum een dagje in Bottrop. <br />
Eenmaal buiten,stootte ik op een groepje jongens dat de trappen van het hooggelegen gebouw gebruikte om allerlei sprongen te oefenen. Met sierlijke bewegingen namen ze hindernissen waarvan ik me alleen kon voorstellen dat ik met een verstuikte enkel of erger mijn weg zou moeten vervolgen. <br />
Ze moedigden elkaar aan. Deden elkaar na. Het deed me denken aan de manier waarop skaters railingen en verhogingen nemen. Alleen deden deze jongens het zonder plank-met-wieltjes. <br />
Springen en obstakels nemen, verhieven zij tot kunst. Ogenschijnlijk met het grootste gemak. <br />
Nee, ze hebben geen vleugels, zijn geen engelen,deze skaters-zonder-board. Maar ze roepen wel het verlangen op van Psalm 103 (Huub Oosterhuis): <i>Hij roept mijn leven weg uit het graf, Hij maakt mijn dagen vol van geluk en als een arend herleeft mijn jeugd.</i> <br />
Een goede vriend vertelde ik laatst wat de opleiding Geestelijke begeleiding me geboden (gegeven) heeft. Zijn reactie was: "Je bent dus een vrijer mens geworden." <br />
Inderdaad geen vleugels, maar wel vrij als een vogel. Jonger door ouder te worden. <div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjb9ZgUl6wlEX4_A-yXJJaIQcHklkZ_EvqgHNZK-zu371sB1shFFX3zOaRzBC4WJepC5jXpa67II8t_hl93t1yN1VOe8gyK2oDCjIZUYgF1RvGIWSOMktxAOsLLNvc00HDVi6dQLhQrGpo5/s1600/freerunning.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="259" width="194" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjb9ZgUl6wlEX4_A-yXJJaIQcHklkZ_EvqgHNZK-zu371sB1shFFX3zOaRzBC4WJepC5jXpa67II8t_hl93t1yN1VOe8gyK2oDCjIZUYgF1RvGIWSOMktxAOsLLNvc00HDVi6dQLhQrGpo5/s320/freerunning.jpg" /></a></div>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-41162542470271220992012-01-02T15:33:00.000+01:002012-01-02T15:38:51.093+01:00Scriptie<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPqzAnDAzEeEKSB6C_2ixmlZyKi3sOonBn70gPQGaLhhpcsi0sShb78JIp0O1U7SOZ7IHUv3tSQOgjZNbA1zrM2oph57ucRc6aG5oQpjY10oNsRirjOu0UdrdUB7x4NiNQXw_H7KQGKHQX/s1600/hand.jpg" imageanchor="1" style="clear:left; float:left;margin-right:1em; margin-bottom:1em"><img border="0" height="231" width="218" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPqzAnDAzEeEKSB6C_2ixmlZyKi3sOonBn70gPQGaLhhpcsi0sShb78JIp0O1U7SOZ7IHUv3tSQOgjZNbA1zrM2oph57ucRc6aG5oQpjY10oNsRirjOu0UdrdUB7x4NiNQXw_H7KQGKHQX/s320/hand.jpg" /></a></div><br />
Vandaag ben ik begonnen aan mijn afsluitende werkstuk voor mijn opleiding. Een hele maand studieverlof (en straks in juni nog een maand!). Wat een geschenk. Een weldaad om me te concentreren. <br />
Ik hoop dat de dingen die de opleiding Geestelijke begeleiding mij geboden heeft, kunnen uit kristalliseren. <br />
<br />
Tot mijn verrassing lukt het me me zomaar aan de studie te zetten. Ik heb er zin in. <br />
Al ervaar ik ook de druk dat er aan het eind van de maand een 'product' moet liggen. Een vriendin hielp me door te zeggen: "je moet je niet voornemen dat aan het eind van de maand je scriptie klaar is, maar dat je elke dag (bijvoorbeeld twee dagdelen) er aan werkt."<br />
Zou dat werken? Kennelijk wel. <br />
<br />
De hele dag door schieten nog losse flodders door mijn hoofd. Een mailtje dat nog geschreven moet worden, een kerkdienst in februari die ik nog wat verder had willen uitwerken; een bezoek dat ik nog had moeten doen. <br />
Ik heb een electronisch velletje papier waarop ik die dingen schrijf. Dan zijn ze in ieder geval ergens bewaard. Ik moet nog besluiten wat ik er mee zal doen. Het meeste kan wachten. <br />
<br />
Het thema van mijn werkstuk is geestelijke begeleiding en jongeren. Daarmee wil ik een verbinding leggen tussen wat ik in de opleiding heb opgedaan en mijn portefeuille in mijn werk in de kerk in Houten. Het thema is nog te breed, ik moet nog afbakenen. Naar leeftijd? Over welke jongeren heb ik het? <br />
<br />
Jongeren en geestelijke begeleiding is niet zo'n voor de hand liggende combinatie. In de gangbare literatuur is geestelijke begeleiding gericht op volwassenen en veronderstelt het enige levenservaring. Spiritualiteit kan niet zomaar worden aangereikt. Zij vraagt een basis in ons. Het verlangen ernaar moet ontwaken. Toch zegt mijn intuïtie dat het waardevol is dat ook jonge mensen, die volop in ontwikkeling zijn, een aanbod hebben om met geloof, zingeving, God bezig te zijn. <br />
Herman Andriessen (in Spiritualiteit en levensloop: Over levensfasen en geestelijke bestemming) geeft me hiervoor een hint: <br />
"Het spirituele verlangen wordt niet gewekt door veel over spiritualiteit te praten of er'les in te krijgen'. In deze jaren kan het alleen worden ontdekt in situaties die voor jeugdigen van levensbelang zijn (daarin verschillen zij overigens niet zo van volwassenen). Maar dan moet er wel iemand zijn die het verlangen er in 'horen' kan en er in nauw contact met deze situatie mee kan omgaan."<br />
Nou, zo iemand wil ik wel zijn of worden. Zou ik me daarop moeten richten: op de rol van mijzelf als geestelijk begeleider? Ik weet het niet...<br />
<br />
Andriessen vervolgt: "Spiritualiteit heeft in deze jaren alleen een kans, wanneer zij aansluit bij de springlevende vitaliteit en bij de mentaliteit, die in deze jaren nog geen vaste vorm heeft en waartoe de echte keuzen nog moeten worden gemaakt. (...) Dat alles is in deze jaren in wording. En het is zeer doortrokken van levenslust, actie, sport, zintuiglijkheid en lijfelijkheid. Het wordt eerst ontdékt en vraagt er om geleefd en gedeeld te worden met leeftijdsgenoten. Spirituele thema's spelen daarin voortdurend een rol; ze duiken op en verdwijnen weer; de constantie ervan staat nog niet op de innerlijke agenda en kan zeker niet worden afgedwongen. Vooral zintuiglijk waarneembare waarden en onwaarden dringen zich op: lichamelijke schoonheid, levenskracht, de natuur, oorlog, geestelijk leven, onrecht, dood van leeftijdsgenoten. Bij alle vluchtigheid is er een diep verlangen naar wat 'voorgoed' is."Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-86440783181339852242010-11-07T18:23:00.004+01:002010-11-07T18:52:10.676+01:00Een heilige reis<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVObbh4XbSz0GUDbtLxQiF_s9potNzlnqD0cBDb4qjbvinZbSb5oTivP3l4Aqsl817WgsZ2sFacqnXJ7YF3CUVLDnFOf3dSBaYENXPmbai5eALYGlQolFe5xsGiAckmf64_1T8EeUhClo3/s1600/buechner+heilige+reis.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 218px; height: 320px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVObbh4XbSz0GUDbtLxQiF_s9potNzlnqD0cBDb4qjbvinZbSb5oTivP3l4Aqsl817WgsZ2sFacqnXJ7YF3CUVLDnFOf3dSBaYENXPmbai5eALYGlQolFe5xsGiAckmf64_1T8EeUhClo3/s320/buechner+heilige+reis.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5536867060843179698" /></a><br />Begonnen aan het tentamen over de geestelijke weg. Een van de hoofdthema's van de opleiding.<br /><br />De bedoeling is dat ik de vijf soorten van omvorming een spirituele autobiografie bespreek. <br />Ik kies voor een boek dat ik jaren geleden al eens las en wat me erg boeide: <span style="font-style:italic;">De Heilige Reis (The Sacred Journey)</span>, van Frederick Buechner, een Amerikaans theoloog en schrijver.<br />Het vormt het eerste deel van zijn autobiografie (later verscheen een tweede deel: <span style="font-style:italic;">Now and The</span>n, en een derde deel: <span style="font-style:italic;">Telling Secrets</span>).<br /><br />Buechner is 50 als hij zich aan deze autobiografie zet. Net zo oud als ik nu. Hij schrijft over de bedoeling ervan: "Nu wil ik een poging wagen naar mijn leven als een geheel te luisteren, om te weten te komen wat voor bedoeling of heiligheid van God er in te horen is. Ik heb het idee dat het verhaal van elk van ons het verhaal van ons allemaal is. Ik veronderstel dat het voor de lezer zoiets zal zijn als het bekijken van een fotoalbum van iemand anders. Het enige wat je aandacht vasthoudt is de kans dat je bij het doorbladeren een glimp van jezelf op een van de pagina's opvangt, dat je je eigen album tevoorschijn haalt en erin gaat zoeken naar mensen en plaatsen die je hebt liefgehad en waar je van geleerd hebt, en naar de ogenblikken in het verleden waarin je een glimpje opving van de heiligheid van je eigen reis."Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-48302287426004119722010-05-28T08:19:00.002+02:002010-09-16T11:21:31.185+02:00Bidden slaat een brug<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiGwvmKKSfWlBih04vruM5DMsFd2FDs2mYFwjhdQTjpyNNsSMY6DNXpV-UnLKYJrJCXXF3doB4CiH3p7ORTYBg-I5DWTKa5zy8_TpzKk1aD1lqcDtqecvBgwvbhMhg19eFd4z3Ln0qOUiBm/s1600/bidden2.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 320px; height: 210px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiGwvmKKSfWlBih04vruM5DMsFd2FDs2mYFwjhdQTjpyNNsSMY6DNXpV-UnLKYJrJCXXF3doB4CiH3p7ORTYBg-I5DWTKa5zy8_TpzKk1aD1lqcDtqecvBgwvbhMhg19eFd4z3Ln0qOUiBm/s320/bidden2.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5517439044800631074" /></a><br />Bidden slaat een brug tussen het bewuste en het onderbewuste in ons leven.<br />Er is vaak een enorme kloof tussen wat we denken, zeggen en doen, en de dingen waarvan we 's nachts en overdag dromen.<br /><br />Die twee kanten van ons leven kunnen we met elkaar verbinden door biddend bij God te zijn.<br />Gebed vindt plaats in de ziel, onze heilige kern, waarin alles samenkomt en waar God in ons leeft.<br />Daarom moeten we nooit ophouden te bidden, zodat we geheeld en geheiligd kunnen worden.<br /><br /> Henri NouwenMartin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-22920022158732443662010-05-01T04:29:00.000+02:002010-05-01T04:30:12.528+02:00Het gastenhuisDit menszijn is een soort herberg:<br />elke dag weer nieuw bezoek.<br />Een vreugde, een depressie,<br />een benauwdheid;<br />een flits van inzicht komt als een<br />onverwachte gast.<br /><br />Verwelkom ze,<br />ontvang ze allemaal gastvrij!<br />Zelfs als er een menigte<br />verdrietigheden binnenkomt<br />die met geweld je hele huisraad kort en<br />klein slaat.<br /><br />Behandel dan elke gast toch met eerbied.<br />Misschien komt hij de hele boel<br />ontruimen om plaats te maken<br />voor een nieuwe mogelijkheid.<br /><br />Wees blij met iedereen die langskomt.<br />Zij zijn je stuk voor stuk gestuurd<br />van gene zijde<br />om jou als raadgevers te dienen.<br /><br />Mowlana Jalaluddin Rumi (1207 – 1273)Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-86699892259016467362010-03-03T12:06:00.000+01:002010-03-03T12:06:12.656+01:00'Lenten Daily Reflection, March 3'<a href="http://archive.constantcontact.com/fs031/1101512821393/archive/1103007786582.html">'Lenten Daily Reflection, March 3'</a>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-27628301205775239382009-11-26T12:10:00.002+01:002009-11-26T12:26:46.777+01:00Leven zonder waaromWaarom zou je willen leven zonder waarom? (zoals Eckhart zegt). <br />Vragen zijn toch mooi? <br />Rutger Koplands opmerking 'Geef mij maar een vraag en geen antwoord’, spreekt me aan. Vragen houden de werkelijkheid open. SCheppen toekomst. <br />Maar dat zegt wel iets over de kwaliteit en de richting van de vragen.<br />Zolang de werkelijkheid antwoord moet geven op de vragen die we haar stellen - of die vragen oproept waarop we een antwoord kunnen vinden - en aldus beantwoordt aan onze categorieën, blijven we met haar opgesloten in het denkkader dat we zelf bedacht hebben en in stand houden.<br />Je hebt dus open en gesloten vragen. Dat leerde ik al bij de eerste beginselen van pastoraat. <br /><br />Het leven-zonder-waarom van Eckhart is niet bedoeld om onze vragen te doen verstommen, maar richt onze aandacht af van onszelf naar het leven zelf. Present zijn in wat we beleven, je zelf niet meer gade slaan of beoordelen. Spelen zoals een kind speelt. <br />"Dikwijls is ons doen, bijvoorbeeld onze welbewuste arbeid, voortdurend kleiner dan wat wij zijn. Het is dan niet een uitdrukking van onze rijkdom, onze krachten. ons verlangen, maar zorgt ervoor dat we in een soort bloedeloze tevredenheid met ons zelf blijven steken als in het pantser van een kreeft: (D. Sölle, Mystiek en verzet, 49-50). <br />Leven zonder waarom is helemaal oor, oog, hart en ziel zijn. <br /><br />Is het daarom dat mystieke teksten en poëzie zoveel verwantschap hebben? <br />‘Poëzie laat ons onze illusies zien en breekt ze af. Poëzie vertelt ons dat wij de wereld ooit hebben gekend toen wij er nog niet waren en haar pas weer zullen kennen als we er niet meer zijn. Dat is het schrijnendste protest tegen de vanzelfsprekende wereld van alledag’(Kopland in: <span style="font-style:italic;">Mooi, maar dat is het woord niet</span>, p. 178).Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-88539960845249750872009-11-24T21:46:00.006+01:002009-11-26T12:09:24.912+01:00Ontworteling<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiaupC4tytmD6BGfmIuc6hA7alGYIv4eYMrPDD9QeR82d1xaFwE67HVjQxzfK3k2edMF2g69bA5C9h5wBU_HVM3g850i178hS03zCM6dANKgo_znCE91pWOnxkQIA6qEf0ZqlT818uPgh1X/s1600/maand-van-de-spiritualiteit.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 235px; height: 298px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiaupC4tytmD6BGfmIuc6hA7alGYIv4eYMrPDD9QeR82d1xaFwE67HVjQxzfK3k2edMF2g69bA5C9h5wBU_HVM3g850i178hS03zCM6dANKgo_znCE91pWOnxkQIA6qEf0ZqlT818uPgh1X/s320/maand-van-de-spiritualiteit.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407782363587967602" /></a><br />De maand van de spiritualiteit <a href="http://www.maandvandespiritualiteit.nl/"></a>heeft als thema: wortel schieten. <br />Het is een mooi en bijbels beeld: wortelen, diepgang en houvast vinden, vruchtbaar zijn.<br /><br />Mystici pleiten er juist voor dat we moeten ontwortelen. Onze voorstellingen kunnen soms eerder een blokkade dan een hulpmiddel zijn in de nadering tot God. Daarom is altijd ook ont-worteling nodig, ont-hechting, loslaten. Je verlaat het huis dat je zo vertrouwd en veilig was. <br />Een ongewis avontuur volgt. <br /><br />Van de Moslim-mystica Rabie’a (Basra, overleden 801) wordt verteld dat men haar zag zitten met in haar ene hand een vuurkooltje en in de andere een kruik water. <br />Men vroeg haar wat ze daar mee wild. Ze antwoordde: ‘Met het vuur ga ik het paradijs verbranden en met het water de hel uitblussen, zodat de mensen leren om God te zoeken niet uit verlangen naar het paradijs noch uit vrees voor de hel, maar louter en alleen om Hemzelf’.’ (D.C.Mulder, in: Encyclopedie van de mystiek. Fundamenten, tradities en perspectieven, Kok/Lannoo, Kampen/Tielt 2003, 492).<br /><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4Pr66e4YD5pdxFmcVUTzOSfS1TMjz6slpRk6tFSTTeX7cmqJkbIiBO3cw2ATmvWI6pdODlLlwG91W8bRQh1R261MBk0gf3aBtX8on8ZwtfzWvZIGeZV1sAqZqHNsoA7cN7UN83VlsQMjX/s1600/ontworteld.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 300px; height: 160px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4Pr66e4YD5pdxFmcVUTzOSfS1TMjz6slpRk6tFSTTeX7cmqJkbIiBO3cw2ATmvWI6pdODlLlwG91W8bRQh1R261MBk0gf3aBtX8on8ZwtfzWvZIGeZV1sAqZqHNsoA7cN7UN83VlsQMjX/s320/ontworteld.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407781351686101394" /></a>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-35752256283622239412009-11-24T18:57:00.008+01:002009-11-24T21:10:21.366+01:00Eckhart, Solle en Lewis<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHwd4Q73IqHWmeijH6FS28hOMpNteItv4rdZnZPidhcGSUikV9SG0vYNOH-sYVJ1FAbJUE4dLMZQ4c17ezWN6-BV_Wtep6t1Euy5fN51cj96zSaSQ2tMrUKe1tM0UCXOl4VC49Uzc8eGgH/s1600/cs-lewis.jpg"><img style="float:left; margin:0 10px 10px 0;cursor:pointer; cursor:hand;width: 285px; height: 281px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHwd4Q73IqHWmeijH6FS28hOMpNteItv4rdZnZPidhcGSUikV9SG0vYNOH-sYVJ1FAbJUE4dLMZQ4c17ezWN6-BV_Wtep6t1Euy5fN51cj96zSaSQ2tMrUKe1tM0UCXOl4VC49Uzc8eGgH/s320/cs-lewis.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407754626252023666" /></a><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLPPJi8fVmKRVgH7q7YOtFpNoYXSBV1DAqNqOFu8XudAeDPHSKO6D1oqZKQzVxp7Lci50CizNo13zw3qjBi4lIA3jVXOAw2XlXWAO4R-M4A3BXE5MD26Y1iDo1WjcZdNTRtzNU1WipiR8y/s1600/Solle+d+75Solle.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 75px; height: 75px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLPPJi8fVmKRVgH7q7YOtFpNoYXSBV1DAqNqOFu8XudAeDPHSKO6D1oqZKQzVxp7Lci50CizNo13zw3qjBi4lIA3jVXOAw2XlXWAO4R-M4A3BXE5MD26Y1iDo1WjcZdNTRtzNU1WipiR8y/s320/Solle+d+75Solle.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407754417516871314" /></a><br />Lezend over Eckhart word ik verwezen naar het boek van Dorothee Sölle, <span style="font-style:italic;">Mystiek en verzet</span>. Het stond al tijden in mijn kast, nog ongelezen. <br /><br />Tot mijn verrassing bespreekt Sölle in het boek de bekering/mystieke ervaring van de Britse hoogleraar uit Oxford. Twee werelden ontmoeten elkaar, waarvan ik dacht dat ze elkaar niet zouden kennen. <br />Sölle beschrijft Lewis' ervaring respectvol en heel precies. Ze merkt op dat de wereld van Lewis, die alles op orde lijkt te hebben, door zijn zelforganisatie zakt. Met komische en alarmerende beelden beschrijft Lewis zichzelf als een ingekapselde kreeft, een man in een knellend pak, een sneeuwpop. <br />Sölle: "De wereld van dit ingekapselde ik is alledaags en saai, alles is geregeld en zonder sensatie. In deze normaliteit van het existeren is God afwezig en onbekend" (<span style="font-style:italic;">Mystiek en verzet</span>, 47).<br />De ontmoeting met de Eeuwige heeft tot gevolg dat in een moment - welke Lewis zelf beschrijft als een volstrekt open en vrijwillige keus - "alle verhulsels, vormen, rollen, bevriezingen die het ik normaliter onder controle" heeft weg vallen. De mens Lewis wordt vrij, het pantser verkruimelt, de sneeuwpop smelt.<br />Hier vallen 'kiezen' en 'gekozen worden' samen. "Ik ben wat ik doe", vat Lewis het zelf kernachtig samen. <br />Eckhart noemt deze eenheidservaring het doen 'zonder waarom'. <br /><br />Zou Jezus daarom een kind ten voorbeeld stellen aan allen die het koninkrijk zoeken. Want een kind valt helemaal samen met zichzelf, gaat helemaal op in zijn spel. Als hij politieagentje speelt, <span style="font-style:italic;">isstyle="font-style:italic;"></span> hij een politieagent. Een kind is wat hij doet - en omgekeerd. <br /><br />Op nog een ander niveau blijkt de mystieke ervaring een ervaring van eenheid te zijn: het verbindt hier twee werelden. Van een traditioneel gelovige als Lewis en een modern gelovige als Sölle. De wereld van de apologetiek en de politiek. Het verticale en het horizontale. Intimiteit en solidariteit (Jurjen Beumer).<br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgI4H9jlyeVdgls1Ffyoo_lMFOO-q6X7vVJs5aMLSDsiqjt0PYaHaKD-XWI9lv6ofjo0arHiDVEbiHpyx_sVhF3YEBsI-V9D6w0wHEqhtKc1FoXBAxhcdrJP4m-CcKU0BVB8P2qbk43EeAJ/s1600/Shadowlands.gif"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 150px; height: 150px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgI4H9jlyeVdgls1Ffyoo_lMFOO-q6X7vVJs5aMLSDsiqjt0PYaHaKD-XWI9lv6ofjo0arHiDVEbiHpyx_sVhF3YEBsI-V9D6w0wHEqhtKc1FoXBAxhcdrJP4m-CcKU0BVB8P2qbk43EeAJ/s320/Shadowlands.gif" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407764501350432914" /></a><br />Toevallig bekeken we vorige week maandag de film Shadowlands over het leven van Lewis. De rol wordt vertolkt door Anthony Hopkins. <br />Prachtig laat hij zien hoe de zelfverzekerde Jack Lewis van zijn stuk is (stottert, niet uit zijn woorden komt, schokkerig beweegt) als hij Joy Gresham ontmoet. <br />Niet voor niets heet Lewis' autobiografie 'Surpised by Joy', 'Verrast door Joy/vreugde'. <br /><br />Een mooie bespreking door Sylvain de Bleeckere van de film staat trouwens in het zo juist verschenen 'De bijbel cultureel'<br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiK6ynBVQroi_A5KztWRfc3VGyawPRiC6Q8q1NcIrNaG5SrqrzXlrNEBGP5MOhTw4IEFZSOBG-pENsKD92F-k8QcTpwyWZEOSNVh3W5WhKFoe8Jinl9mRKSsIOYH6kLoA9mfpdaOiKuWfbJ/s1600/bijbel+cultureel.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 112px; height: 158px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiK6ynBVQroi_A5KztWRfc3VGyawPRiC6Q8q1NcIrNaG5SrqrzXlrNEBGP5MOhTw4IEFZSOBG-pENsKD92F-k8QcTpwyWZEOSNVh3W5WhKFoe8Jinl9mRKSsIOYH6kLoA9mfpdaOiKuWfbJ/s320/bijbel+cultureel.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407764732241533234" /></a>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-91712125990002765512009-11-24T14:05:00.002+01:002009-11-24T14:10:34.913+01:00Bomen en mijn ware zelf<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjonMBmpoekY_GspjQXzB8hotFjGS-xokoaMH7wddf6I4s4go7F5w1iypDdQ1F9PRKrDBSVIWRbPXWWDlMLlwL3kESBbEPGvAkdT3qnwVc44hHnYbCurtZs3DXubRGiKLldP4r4iBMF039o/s1600/kale_bomen.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 251px; height: 291px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjonMBmpoekY_GspjQXzB8hotFjGS-xokoaMH7wddf6I4s4go7F5w1iypDdQ1F9PRKrDBSVIWRbPXWWDlMLlwL3kESBbEPGvAkdT3qnwVc44hHnYbCurtZs3DXubRGiKLldP4r4iBMF039o/s320/kale_bomen.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407656856064712850" /></a><br />Herfst 2009. De bomen zijn kaal en juist nu in hun pracht en trots te zien. <br />Dat deed de denken aan woorden van Thomas Merton:<br /><br />"Een boom bewijst God eer door een boom te zijn. Want door te zijn wat God wil dat hij is, gehoorzaamt hij Hem. (…) Als hij zou proberen iets anders te zijn dan waartoe hij was bestemd, zou hij minder op God lijken en Hem daardoor minder eer bewijzen. (…) De vormen en individuele karakters van levende en groeiende dingen, van onbezielde wezens, van dieren en bloemen en van de hele natuur vestigen hun heiligheid onder Gods oog. Hun essentiële, onderscheiden kwaliteit is hun heiligheid. Het is het stempel van Zijn Wijsheid en Zijn Werkelijkheid in hen. (…) Dit blad heeft zijn eigen textuur, zijn eigen nervenaderpatroon en zijn eigen heilige vorm, en de baars en de forel, diep verborgen in de rivier, worden heilig verklaard door hun schoonheid en kracht. De meren, verscholen tussen de heuvels, zijn heiligen, en ook de zee is een heilige die God zonder ophouden prijst met haar majestueuze dans. De grote, gekliefde, halfnaakte berg is nog een van Gods heiligen. Niets is met hem te vergelijken. Hij is de enige, met zijn eigen karakter. Niets anders ter wereld imiteerde God ooit op die manier of zal het ooit doen. Dat is zijn heiligheid. (…) <br />Bomen en dieren hebben geen enkel probleem. God maakt ze tot wat zij zijn, zonder hen te raadplegen, en zij zijn volmaakt tevreden. Voor ons is dat anders. God laat ons vrij om te worden wat we willen worden, zoals we willen. We zijn vrij om echt te zijn of onecht. We kunnen echt of vals zijn, de keuze is aan ons."<br /><br />Merton Thomas, New Seeds of Contemplation. NY: New Direction Books, 1962, 29-32. (Vert. Dirk Doms)Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-82990601747638538382009-11-23T22:17:00.002+01:002009-11-23T22:20:46.687+01:00Wandelen<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHh3FLsg4Uf8j5CVXRUr-cbupukPIWqs-h0oB8CDHdJqxuIoOvtyHxD3vMpJlkPguZ7WxU5NlWK-G0udeotfLvm5t_223lovb7_9QBo0HK1MgOk6EbTqOGzIwUWYaNUE4fqtKs2HgYicl8/s1600/levensweg4.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 150px; height: 225px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHh3FLsg4Uf8j5CVXRUr-cbupukPIWqs-h0oB8CDHdJqxuIoOvtyHxD3vMpJlkPguZ7WxU5NlWK-G0udeotfLvm5t_223lovb7_9QBo0HK1MgOk6EbTqOGzIwUWYaNUE4fqtKs2HgYicl8/s400/levensweg4.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5407412099035344834" /></a><br /><blockquote><br />Als je een keer<br />begonnen bent<br />met God te<br />wandelen, dan<br />wandel je maar<br />door, het hele<br />leven is dan één uit<br />wandelen gaan.<br />ETTY HILLESUM</blockquote>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-31210083507049047322009-11-02T08:46:00.003+01:002009-11-02T08:55:52.815+01:00Allerzielen<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkvHjEdNim7hxZK1aYdYexXODfyCJOk0x9vtPe5Ghtvz-sBAIqKOrTOvdUD9JV0pg_UMowryffrEROdNoNKSCv2kYv1r-F-5o9a2ppVO_WA6OVz2VOb6z6EApH4reHiLEaF7CoWcItCRJL/s1600-h/wijsheid+uit+de+abdijen.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 133px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkvHjEdNim7hxZK1aYdYexXODfyCJOk0x9vtPe5Ghtvz-sBAIqKOrTOvdUD9JV0pg_UMowryffrEROdNoNKSCv2kYv1r-F-5o9a2ppVO_WA6OVz2VOb6z6EApH4reHiLEaF7CoWcItCRJL/s200/wijsheid+uit+de+abdijen.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5399410004017160082" /></a><br />Regelmatig lees ik uit een prachtige bundel: 'Wijsheid uit de abdijen'. Het is een dagboek met teksten voor elke dag van het jaar.<br />Vandaag, 2 november, luister ik naar woorden van Anthony van Sourozh (Anthony Bloom). Hij verwijst naar het woorden van de kerkvaders dat we heel ons leven de dood voor ogen moeten houden. <br />Dat is niet enkel bedoeld als een 'memento mori', als een dagelijks leven onder de doem en dreiging van de dood. <br />Nee, het neemt ons mee naar een situatie waarin we zorg verlenen aan een geliefde die op sterven ligt. Elke handeling zou de laatste keer kunnen zijn. Elk woord je laatste woord. Dat geeft aan wat je doet en zegt een bepaalde lading. <br />"Alles wat we op zo'n moment doen - de manier waarop we een kopje thee halen, of een kussen beter schikken - beschouwen we dan als de allerbelangrijkste handeling in ons leven. In een simpele handeling, een enkel woord vatten we heel onze relatie met zo iemand samen, de diepte ervan, de liefde, de zorg en de waarheid van die relatie." <br />Leven met de dood voor ogen is dan niet dreigend, maar geeft intense glans en zin.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-58153015424991258602009-10-26T10:14:00.008+01:002009-10-26T12:42:47.979+01:00Een lege plek om te blijven<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCe7xOfL8TBP7EJaN9rISkQU3D8hbmvRHQV7KfpXlEctUKbuOKmL1VpCsAF7WXd0K7v9GtgSN2nCf3N4nuER0iaXW541TmGcHq9X1wNC8Oze8gDLLwPtCmQ60OgsKy4ZBV7WHIrMipoBnS/s1600-h/Eckhart-Bild.jpg"><img style="float:left; margin:0 10px 10px 0;cursor:pointer; cursor:hand;width: 149px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCe7xOfL8TBP7EJaN9rISkQU3D8hbmvRHQV7KfpXlEctUKbuOKmL1VpCsAF7WXd0K7v9GtgSN2nCf3N4nuER0iaXW541TmGcHq9X1wNC8Oze8gDLLwPtCmQ60OgsKy4ZBV7WHIrMipoBnS/s200/Eckhart-Bild.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5396843979068242066" /></a><br />XIV<br /> <br /><span style="font-style:italic;">Ga nu maar liggen liefste in de tuin,<br />de lege plekken in het hoge gras, ik heb<br />altijd gewild dat ik dat was, een lege<br />plek voor iemand, om te blijven</span><br />Rutger Kopland <br /><br />"Een lege plek voor iemand, om te blijven" , dat is een goede samenvatting van de mystiek van Meister Eckhart.<br />Wat is je antwoord op de oeroude vraag: ‘waarom leef je?’ <br />Eckart stel diezelfde vraag: <br /><span style="font-style:italic;">"Als je duizend jaar lang aan het leven zou vragen: 'waarom leef je?' – en als het kon antwoorden, zou het niets anders zeggen dan: 'Ik leef omdat ik leef.' Dat komt omdat het leven uit zijn eigen grond leeft en opwelt uit zichzelf. Daarom leeft het zonder waarom, zelfs hierin dat het voor zichzelf leeft. Als je nu een waarachtig mens die werkt vanuit zijn eigen grond, zou vragen: 'Waarom doe je je werk?' – en als hij goed zou antwoorden, zou hij niets anders zeggen dan: "Ik werk omdat ik werk. </span><br /><br />De preken van Eckhart zijn uitdagend, hij prikkelt tot kritisch nadenken. Hij durft: pakkende voorbeelden en soms scherpe woorden.<br />Mystiek is volgens Eckhart niet iets is voor een geleerde elite, maar voor gewone mensen. Daarom gebruikt hij volkstaal en niet alleen het Latijn.<br /><br />In de begrippen die Eckhart hanteert gaat het steeds heen en weer. Hij beweegt tussen twee polen, die met ons logische verstand niet met elkaar te verenigen, maar toch allebei fundamenteel wáár zijn. <br />God is het mysterie-bij-uitstek, nooit te bevatten in menselijke woorden. En toch is diezelfde God zo ontzaglijk nabij, dat de diepste grond van mijn menselijke geest en God zelfs samenvallen.<br />Eckhart zet zich sterk af tegen religieuze navelstaarderij. ‘Wie God alleen ontmoet in de vroomheid van het gebed of in de kerk, maar niet in de stal of in de keuken, heeft er nog erg weinig van begrepen’. <br /><br />Eckhart wil mensen bereiken door de bekende kaders te doorbreken. Dit is een waagstuk, want je valt uit de toon. Niet alleen die van jezelf. Ook bij anderen val je uit de toon. <br />De aanklachten van de kerkleiding lieten niet lang op zich wachten. Eckhart trok naar het pauselijk hof in Avignon om zijn ideeën te verdedigen, maar dat lukte hem maar ten dele.<br />Voordat de veroordeling hem bereikte, stierf hij. De datum en plaats van zijn dood zijn niet bekend. <br />Maar hij werd niet vergeten. Juist in onze tijd, waarin de ‘grote verhalen’ over God en geloof het niet meer goed lijken te doen, komt Eckharts zoeken naar intieme aanwezigheid van de Eeuwige weer in de belangstelling. Juist in de leegte van het ‘niet-weten’.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-71494746222957810412009-10-24T12:08:00.003+02:002009-10-24T12:27:23.557+02:00Streven naar evenwichtHet is verrassend hoe modern Eckhart is. Zie het volgende citaat: <br />"Heel wat mensen menen nu dat ze behoorlijk heilig en volkomen zijn; ze gaan om met grote zaken en met grote woorden, maar ze streven en verlangen toch naar zo veel en ze willen ook veel bezitten; ze letten zo sterk op zichzelf en op dit en op dat en denken dan dat ze naar innerlijke rust streven, maar ze kunnen niet één woord onbeantwoord laten. Wees er werkelijk van overtuigd dat zij ver van God en buiten elke soort eenwording zijn."Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-47330770461887868862009-10-22T21:19:00.006+02:002009-10-24T20:57:05.621+02:00Eckhart: wat zoek je als je God zoekt?<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhju4C2eHJq1CKAhVt9I_6iZDk6wnEaK8ntBI9jyi4dA0r_yd6F4Kwdqo7MFHae_DZkpMrJoFbNjwAVHt_WwejvbcONuW96IFfybEpSz4xxCueiYScb2iZe4tj7QncJpfUW1bMz4rI6f_Ne/s1600-h/Meister+Eckhart+kerkdeur.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 131px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhju4C2eHJq1CKAhVt9I_6iZDk6wnEaK8ntBI9jyi4dA0r_yd6F4Kwdqo7MFHae_DZkpMrJoFbNjwAVHt_WwejvbcONuW96IFfybEpSz4xxCueiYScb2iZe4tj7QncJpfUW1bMz4rI6f_Ne/s200/Meister+Eckhart+kerkdeur.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5395530149031142306" /></a><br />Eén van de bekendste uitspraken van Meister Eckhart, een 13e eeuwse mysticus, is: Veel mensen kijken naar God zoals ze naar een koe kijken. <br /><br />Hij stelt daarmee een belangrijke vraag: Wat zoek je als je God zoekt? Zoek je vrede, eeuwige rust, zoek je een antwoord? Steun? Zoek je genezing, de zin van het leven?<br />Eckhart zegt: je zult God niet vinden, als je niet uitsluitend God zoekt. Als je iets met God zoekt is het alsof je van God een kaars maakt om er iets mee te zoeken; wanneer je gevonden hebt wat je zoekt, gooi je de kaars weg.<br /><br />Nu zijn we zijn nooit helemaal vrij van bijbedoelingen en bijkomende motieven. <br />Als onze relatie met God een levend(ig)e is, dan zullen er steeds momenten zijn van 'zuivering'.<br />En dat is lastig - maar ook goed. Want zo zuiver je je zelf uit; wordt het het kaf van het koren gescheiden. Dat beschermlaagje, dat maskertje is nodig, tot het koren volgroeid is. Maar om van dat koren brood te maken, moet het kaf verwijderd worden. Dat kaf zijn onze poses, maskers, onze verdedigingsmechanismen, onze neiging het leven onder controle te willen houden. Nuttig en noodzakelijk. Maar er komt een tijd dat ze plaats moeten maken. <br />Die tijd is aangebroken als het besef doorbreekt dat we de ander en ook God gebruiken en zelfs ondergeschikt maken aan onze eigen doeleinden. <br />En als alle bijmotieven wegvallen? Dan blijft er een licht in de ziel dat niet geschapen en niet te scheppen is. Dit licht ontvangt God direct en onverhuld. (Eckhart)Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-9067945325124170862009-08-03T11:03:00.006+02:002009-08-03T12:05:14.543+02:00Franciscaanse spiritualiteit<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTf20RYv079rdw3efKfgQ4EypKvDqF-xv-CBvt4xKLxCiKFmUMEnj7MnDebcoC9v84WNOaC8W72LmB7II4wfmtUk9wjQDg4tgRUzq6xQjIeBtfnlyZxqfWq-awFFkcnSL-x79qiloPBZsa/s1600-h/zonnelied+paul+werner2.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 159px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgTf20RYv079rdw3efKfgQ4EypKvDqF-xv-CBvt4xKLxCiKFmUMEnj7MnDebcoC9v84WNOaC8W72LmB7II4wfmtUk9wjQDg4tgRUzq6xQjIeBtfnlyZxqfWq-awFFkcnSL-x79qiloPBZsa/s200/zonnelied+paul+werner2.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5365675636724010258" /></a><br /><br />Het tentamen over de spiritualiteit van de mindere broeders en zuster heb ik met plezier gedaan. <br />Het lezen van en me opnieuw verdiepen in de Franciscaanse traditie vond ik een weldaad. Ik werd geraakt door de puurheid, de ondubbelzinnigheid van deze ‘armoedige rijkdom’. <br />Maar er was ook veel vervreemding. Waarom zo en waarom op deze manier? <br /><br />De volgende vragen spelen voor mij als ik bezig ben met wat Franciscus en Clara, Jacoponi dat Todi en Bonaventura in mij bloot leggen. <br />- Als ‘vernieting’ betekent dat je door de bodem van je zelforganisatie gezakt bent, en dat je ‘in God’ bent, is er dan behalve een positieve omarming van het lijden nog een alternatief? Heb je verweer (letterlijk: de mogelijkheid) om je te verzetten als lijden de gestalte van onrecht aan-neemt? <br />- Bij het Testament van Franciscus werd ik getroffen door de sterke nadruk op dienstbaarheid, boete en nederigheid. Hiermee verbonden is de grote mate van onderwerping aan het instituut en het gezag. Deze termen, die in onze zelf-maak-samenleving weinig opgeld doen, verdienen een vertaling in positievere taal. Hierboven heb ik daartoe een poging gedaan. Wat is er meer nodig om deze evangelische noties aansluiting te laten vinden bij het levensgevoel van onze tijdgenoten? In het kader van geestelijke begeleiding is daarbij de vraag of ze gebruikt worden in een kader van vergoten van vrijheid of in het tegendeel daarvan. <br /><br /><span style="font-weight:bold;">Franciscaanse spiritualiteit en geestelijke begeleiding<span style="font-style:italic;"></span></span><br />Voor de geestelijke begeleiding lijken mij de volgende inzichten ten aanzien van de confrontatie met de Schrift bruikbaar: <br />- Evangelische raden als ‘vernieting’, ‘nederigheid’, ‘boetvaardigheid’ zijn niet moraliserend bedoeld. Alleen zo gebruikt kunnen ze binnen geestelijke begeleiding vruchtbaar zijn als handreiking die ruimte biedt en perspectief opent. Dat zal tot uiting komen in een open wijze van vragen stellen; meer een wenking dan een dwingende opdracht. <br />Belangrijk is voor mij het inzicht dat God precies andersom kijkt als wij: niet vanuit een ideaal, maar vanuit de werkelijkheid. In de praktijk van de begeleiding kan als houding gelden: “vertel maar hoe het is, niet hoe het zou moeten zijn.”<br />- De levensstijl van de begeleider is van belang en de modelwerking ervan ook. <br />- De Franciscaanse spiritualiteit en omgang met de Schrift biedt unieke aangrijpingspunten om de maatschappelijke uitwerking van het evangelie en een daarop gebaseerde levensstijl aandacht te geven. Te midden van andere omvormingsmodellen biedt de Franciscaanse traditie op dit punt een uniek proprium. <br /><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiHJ3rkFoI_60BAtXR1UajSJDCgPWiyCjVyI8H4eiETUZ2t5yPwvKGgxGPFCVWKbk7P4Tn8QpO4mt05SiAWJnni-cUg_8gUBbFGPKOHPC9hzS7S56XgbPLHKM1cf3xpNoLULqJFYPNumI4/s1600-h/zonnelied+paul+werner3.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 160px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiiHJ3rkFoI_60BAtXR1UajSJDCgPWiyCjVyI8H4eiETUZ2t5yPwvKGgxGPFCVWKbk7P4Tn8QpO4mt05SiAWJnni-cUg_8gUBbFGPKOHPC9hzS7S56XgbPLHKM1cf3xpNoLULqJFYPNumI4/s200/zonnelied+paul+werner3.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5365675432705273042" /></a><br /><br /><span style="font-weight:bold;">Eigen praxis<span style="font-style:italic;"></span></span><br />Ten aanzien van de omgang met het Woord van God zoals zich dat voltrekt in mijn leven, heb ik de volgende inzichten gevonden:<br />- ‘De Schrift’ is meer dan de geschreven Bijbeltekst. Ook de natuur (zie o.a. Het Zonnelied) en gebeurtenissen (de ontmoeting met de melaatse) kunnen gaan fungeren als woord van de Heer. Waar je ook kijkt, overal is God. Niet alleen daar waar ik hem verwacht of wil zien. <br />- Het was geen nieuwe gedachte het Woord van God te lezen als in een spiegel, maar het heeft wel nieuwe glans gekregen. Het beeld biedt mogelijkheden voor verdiepende dialoog. Bijbel lezen is niet: kennis nemen van, maar ook: op me in laten werken, zijn ruimte in laten nemen, reageren, vragen: ben ik mooi? En: antwoord ontvangen. God kijkt mij tevoorschijn. <br />- Dat geldt ook voor mijn verlangen naar God. Want ook dat is een poging God binnen mijn werkelijkheid te trekken. Maar de beweging is andersom: dat ik vanuit mijn niet-zijn in Gods-zijn getrokken wordt. <br />Het meest fundamenteel is voor mij het inzicht dat het aangereikte model zich niet laat organiseren. Franciscus gaat radicaal ver in het dereguleren van zijn ik-organisatie. Maar het gaat erom in hoeverre ik dat afzien van mijn ik-gerichtheid aan de hand van het lezen van de Schrift ook in mijn eigen leven toe wil en kan laten. <br />Ik heb ontdekt dat het heel subtiel ligt: juist in het organiseren van mijn geestelijk leven ben ik erg op mijzelf gericht. Die ik-gerichtheid raak je nooit kwijt, tenzij God het je geeft, en jou als het ware boven jezelf uit tilt. <br />In het lezen van de tekst ‘van de Echte Vreugde’ werd me duidelijk dat het om mijzelf gaat en hoe de omvorming in liefde in mij zichtbaar wordt. Het gaat om innerlijke groei, gewonnen levenswijsheid die het kwaad in mezelf kan overwinnen. De vrucht van de Geest (die zich bijvoorbeeld uit in geduld) is ware vreugde; en ware vreugde is de vrucht van de Geest. <br /><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpzHGaTCRIjA0jBInLewJrRlaO-HmJQBkJi4La-GKjQEUHynhhqQ7cSFNuqYNx8rAVMHNNRfYVrKdSAZ2p1W5P0KW8KaD-VCn3Gtpcz5THupb8C0CuUept9czZ0dFqmUr9S9gV2nKkau1T/s1600-h/zonnelied+steven+kwint.jpg"><img style="display:block; margin:0px auto 10px; text-align:center;cursor:pointer; cursor:hand;width: 159px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjpzHGaTCRIjA0jBInLewJrRlaO-HmJQBkJi4La-GKjQEUHynhhqQ7cSFNuqYNx8rAVMHNNRfYVrKdSAZ2p1W5P0KW8KaD-VCn3Gtpcz5THupb8C0CuUept9czZ0dFqmUr9S9gV2nKkau1T/s200/zonnelied+steven+kwint.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5365674078115712706" /></a><br /><br /><span style="font-style:italic;">De afbeeldingen bij dit blog vormen een drieluik op Sint Fransiscus: 'Sint Frans', geschilderd door Paul Werner en Fons Heijnsbroek, 2007. Alle voorschetsen van het drieluik zijn van Paul Werner. Grote inspiratie tot het schilderen was het muziekstuk The Canticle of the Sun, 1997, geschreven door Sofia Gubaidulina. </span>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-86810062016629793762009-07-25T21:01:00.011+02:002009-10-07T19:26:25.289+02:00Paulus en Franciscus<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPAIeUR7g3Iln5bY2I3i-QNW20ROrZEzlfpVucXO7oPVuO3phLt1zvt_xALuxkGf9IWpW-EmyTv18jUa5vqIcQRWbTwFQR6OzuOYNgsTuSt0ItfOibRbleeh0ClAXJq80TI_1tU71j043n/s1600-h/franciscus+en+de+vogels.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 152px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPAIeUR7g3Iln5bY2I3i-QNW20ROrZEzlfpVucXO7oPVuO3phLt1zvt_xALuxkGf9IWpW-EmyTv18jUa5vqIcQRWbTwFQR6OzuOYNgsTuSt0ItfOibRbleeh0ClAXJq80TI_1tU71j043n/s200/franciscus+en+de+vogels.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5362494997471714930" /></a><br />Het zijn heel verschillende mensen. Qua karakter, levenskeuzen. Maar wel allebei geraakt door Jezus en de ontmoeting met de Levende Heer. <br />Een overeenkomst is wellicht ook dat beiden in navolging van Jezus' bergrede zelf aanwijzingen voor het leven geven. Paulus in zijn brieven en Franciscus in zijn vermaningen. <br /><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaPXTAwT2kpJLh4HoIz9ZDCUzqfz1GPbMVIJVktiIEuRicGA1wwsOTi0QZX7Xom-Yi-kyn-jWzM_18-jx7q9glYxE0J_6RSO5mx84xrzeY9tBZr5AjhzlqBJvLjB76iLXAHL3KHf6uwOTD/s1600-h/Paulus+mozaiek.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 200px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaPXTAwT2kpJLh4HoIz9ZDCUzqfz1GPbMVIJVktiIEuRicGA1wwsOTi0QZX7Xom-Yi-kyn-jWzM_18-jx7q9glYxE0J_6RSO5mx84xrzeY9tBZr5AjhzlqBJvLjB76iLXAHL3KHf6uwOTD/s200/Paulus+mozaiek.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5362494905632816354" /></a><br /><br />Op zondag 26 juli heb ik geprobeerd de paraenese van Paulus in Romeinen 15 te verbinden met de levenshouding van Franciscus. <br />Ik werd daarbij geinspireerd door een boek van Theo Zweerman. <br />Franciscus leefde net als Paulus in een bewogen tijd. Er was veel in beweging. De traditionele kaders waren verdwenen. De macht van de Duitse keizer was afgebrokkeld, er was een groot conflict met de Islam. Nieuwe machten kwamen op en de machtverhoudingen verschoven. De steden kwamen op en het Italië waar Franciscus opgroeide, kende een grote economische bloei. <br />En levend tussen de mensen die dankzij de handel en de oorlog groot geld verdienen, maakt Franciscus andere keuzes. Hij daalt van zijn paard en omarmt en kust een melaatse; hij trekt met een kruistocht mee naar het heilig land; maar niet om de Islam te bestrijden maar om een gesprek met de sultan te voeren. <br />Als je Franciscus zou vragen, waarom hij die keuzes maakt, zegt Hij: omdat ik in Jezus de liefde van God herkend hebt, die naar beneden kwam om ons te dienen. <br />Op een heldere manier maakt Theo Zweerman in dit boek duidelijk waar het Franciscus om ging en hoe hij geinspireerd door het evangelie zijn eigen weg koos. Een weg die haaks staat op de waarden die in onze samenleving centraal stonden – en staan. <br />Het gangbare patroon van ons leven kun je samenvatten met de drie C's: to claim, to control, to climb. We claimen, eisen onze rechten op; we proberen ons leven te controleren; we proberen op te klimmen, hogerop te komen. <br />Franciscus ontdekte dat dat niet de manier is om het ware geluk te vinden. <br />Hij ontdekt dat het echte leven te vinden is in de tegenpolen van claimen, controleren en opklimmen, namelijk in de drie D's: danken, dienen en dragen. <br />Want Franciscus wilde zich boven alles toevertrouwen en God zijn dankbaarheid betuigen. En hij deed dit door zichzelf terug te geven aan de Gever. <br />Want danken is jezelf teruggeven aan God, aan de bron van je leven. Dat is dus het omgekeerde van claimen, willen bezitten, beslag leggen op, je rechten laten gelden. Niet : je iets toe-eigenen, maar: teruggeven. Leven uit dankbaarheid. <br />En het tweede is: dragen, het hooghouden je schouders onder een situatie te zetten. Of een ander te dragen die het minder heeft. Niet denken dat je groter bent; dat je omhoog moet klimmen, zelfverheffing ten koste van de ander. Neen, ervoor kiezen om de ander juist in al zijn hebben en houden te ondersteunen en hoog te houden.<br />Dus: danken en dragen, en daarmee geef je aan dat je dienend in het leven wil staan. Wij zouden zeggen: om gehoor te geven aan… Niet: de controle willen houden.<br />Ik herken die levenshouding van danken – dienen – en dragen in de adviezen van Paulus. <br />• Dankbaar: Je leeft tot eer van God, je kunt hem dankbaar zijn voor wat hij je schenkt. <br />• Dienend: Je richt je op het belang van een ander. <br />• Dragend: Je aanvaardt elkaar. <br />Betekent dat we weer terug moeten naar de Middeleeuwen, naar feodale tijden? Je kunt in onze tijd toch niet aankomen met nederigheid en deemoed? <br />Of vertolken Paulus en Franciscus juist precies waar het Jezus om ging toen hij van zichzelf zei: “de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden maar om te dienen?” <br />Misschien kan ik het best proberen duidelijk te maken aan wat Paulus zegt in Romeinen 15, vers 7: "aanvaardt elkaar". <br />Dat is meer dan elkaar respecteren, al zal het daar zeker mee beginnen. Maar respecteren kan nog iets vrijblijvend in zich hebben, iets passiefs. Voor het respecteren van een ander of zijn mening of standpunt, hoef ik niet veel te veranderen. Je kunt de ander wellicht verdragen. <br />Maar een ander aanvaarden is actiever en positiever: je kiest voor elkaar. Je houdt de ander hoog, je draagt de ander. En dat is een bewuste en vrijwillige keuze. Van mensen die elkaar niet uitgekozen hebben omdat ze dezelfde ideeën hadden , of dezelfde afkomst. <br />De kerk die Paulus voor ogen staat, is een gemeenschap die er gekomen is omdat willekeurige mensen op een bepaald moment geraakt zijn door de woorden over Jezus. Zijn weg van liefde en offerbereidheid, zijn kruisdood en opstanding lieten hen niet meer los. Het had hun leven veranderd en hen een totaal ander zicht op het leven gegeven. Zij waren in de vrijheid en ruimte komen leven. Tot hun verrassing waren zij ondanks hun verschil in afkomst en traditie een nieuwe gemeenschap geworden. <br />Zij hadden elkaar leren aanvaarden zoals God hen aanvaard had als leden van een groot gezin. Christus had hen - als ijzerdeeltjes door een magneet aangetrokken - bij Hemzelf en daarmee bij elkaar gebracht. <br />Want als je weet dat Christus je aanvaard heeft zoals je bent – dan mag je er zijn zoals je bent. Vanuit die liefde en zorg van Christus voor ons worden de onderlinge verschillen niet meer het bepalende.<br />Maar, dat zien we pas als we eerst naar Jezus kijken en dan pas naar onszelf. Dat is een levenshouding van danken – dienen – dragen. <br />Hein Stufkens vat de weg van Franciscus van Assisi samen als een zevenvoudig pad: <br /><br /><span style="font-style:italic;">Ik buig in liefde en dankbaarheid voor het geheim <br />en ik open mijn hart vol mededogen voor al wat leeft. <br /><br />Ik zie alle schepselen als mijn broeders en zusters <br />en ik draag ze zoals ik zelf gedragen zou willen worden. <br /><br />In overgave vind ik vrede en ongewapend ga ik op weg. <br />Vrede wens ik vriend en vijand. <br /><br />Niets en niemand eigen ik mij toe: <br />Ik leef eenvoudig en alles wordt mij geschonken. <br /><br />Ieders dienaar ben ik, niemands slaaf: <br />Zo geef ik gehoor aan mijn roeping. <br /><br />Belangeloos ga ik om met de mensen. <br />In ieder groet ik het licht. <br /><br />In vreugde leef ik dit leven, <br />Om mijn lippen zomaar een glimlach.</span>Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-3598188170822345945.post-23789210769748122882009-07-16T23:43:00.007+02:002009-07-17T00:12:00.101+02:00Evangelie als leefregel (Franciscus van Assisi)<a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm8XqfkKC17hbb5ZYJG-SC6F12gLYn6dBDra78RY3FYD-MV38TJCq_-1biM5V7ssNwnLjsC3vpffwSwk-_3_U_yCpyw2rDaiSYoGEYYCVPU1smfl8PHv8XZRI0ITXsBusGpyA7mu5ZTimJ/s1600-h/Franciscus.jpg"><img style="float:right; margin:0 0 10px 10px;cursor:pointer; cursor:hand;width: 173px; height: 200px;" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm8XqfkKC17hbb5ZYJG-SC6F12gLYn6dBDra78RY3FYD-MV38TJCq_-1biM5V7ssNwnLjsC3vpffwSwk-_3_U_yCpyw2rDaiSYoGEYYCVPU1smfl8PHv8XZRI0ITXsBusGpyA7mu5ZTimJ/s200/Franciscus.jpg" border="0" alt=""id="BLOGGER_PHOTO_ID_5359178322719517554" /></a><br />Voor het volgende tentamen/werkstuk, moet ik ver terug in mijn archief. Het betreft het tweede blok van het eerste jaar. Was ik er maar eerder aan begonnen...<br />Maar ik was al eerder begonnen!<br />Een van de werkstukken voor mijn eindexamen geschiedenis op de middelbare school ging over Franciscus. Ik herinner me nog dat mijn docent als commentaar gaf: je bent vast door hem geraakt. Je hebt een betrokken werkstuk gemaakt. <br />Na een bezoek aan Assisi (mei 1988) is dit de derde keer dat ik Franciscus en zijn leven en geschriften ter hand neem. <br /><br />Mystiek staat niet haaks op maatschappelijke betrokkenheid. Dat is wat me nu in eerste instantie invalt. Franciscus (1182-1226) wilde mensen inspireren tot de 'vita evangelica', een leven in het voetspoor van Jezus.<br /><br />"En ik, kleine broeder Franciscus, jullie dienaar, bevestig voor jullie deze allerheiligste zegen." Zo laat Franciscus, omringd door zijn volgelingen, als slotzin opschrijven in zijn Testament. Hij voelt zijn einde naderen en geeft zijn volgelingen op hun verzoek een laatste zegen.<br /><br />Het Testament is een van de boeiendste geschriften van Franciscus. Het is ook het enige waarin hij iets over zichzelf vertelt.<br /><br />Opvallend is vooral de zin waarin Franciscus zegt, dat God zelf hem heeft geopenbaard "dat ik moest leven met het heilig evangelie als regel". <br />Het evangelie als leefregel: dat is de rode draad door al zijn geschriften.<br /><br />Franciscus’ roeping vond plaats in 1208, toen hij 26 jaar oud was. In de kerk van Assisi sloeg hij het Nieuwe Testament op een willekeurige pagina open en las Mattheüs 19, 21, waar Jezus zegt: "Als je volmaakt wilt zijn, ga dan naar huis, verkoop alles wat je bezit en geef de opbrengst aan de armen; dan zul je een schat in de hemel bezitten. Kom daarna terug en volg mij."<br /><br />Franciscus nam dit kennelijk heel letterlijk. Hij verliet zijn ouderlijk huis – hij kwam uit een welgestelde familie – en ging leven als een boeteling. Om aan eten te komen bedelde hij. Hij leefde van de tafel van de Heer, die niemand uitsluit. <br />De mensen verklaarden hem voor gek: eerst al je bezittingen weggeven en dan je hand ophouden? Maar er spreekt authenticiteit uit Franciscus’ gedrag en al spoedig kreeg hij volgelingen. In 1209 gaf paus Innocentius III zijn goedkeuring aan de groeiende beweging en die werd een officiële orde, die van de 'minderbroeders'.Martin Snatersehttp://www.blogger.com/profile/11276437705112854263noreply@blogger.com0